Pora na PIT

Nawet jeśli o pomoc w rozliczeniu podatku prosisz księgową lub doradcę podatkowego, nie zawadzi wiedzieć co nieco o sprawie tak ważnej, jak np. ulga na dziecko (tzw. prorodzinna). Zmienia się nie tylko sposób jej rozliczania, ale też niektóre zasady przyznawania zasiłków na malucha, m.in. becikowego.

Ulga na dwoje dzieci
Marysia przyszła na świat na początku 2008 roku. Jest moim drugim dzieckiem. Jaką kwotę ulgi mogę sobie odliczyć ? Czy ulga przysługuje na każde dziecko z osobna? Anna z Garwolina

→ Tak. W rozliczeniu podatkowym za 2008 rok może Pani odliczyć od podatku ulgę na dwoje dzieci, czyli w sumie 2347,40 zł (2 x 1173,70 zł). Ulga przysługuje na każde z nich w tej samej kwocie.

Pełna ulga
Urodziłam synka w listopadzie zeszłego roku. Czy mam prawo do ulgi prorodzinnej w pełnej wysokości? Magda z Wąchocka

→ Tak. Niezależnie od tego, czy dziecko urodziło się na początku czy pod koniec roku 2008, ulga prorodzinna przysługuje w pełnej kwocie. Może Pani odliczyć 1173,70 zł na dziecko od podatku obliczonego według obowiązującej skali.

Naliczenie miesięczne
Moja córeczka urodzi się w czerwcu 2009 roku. Jaką kwotę będę mogła sobie odliczyć od podatku za bieżący, czyli 2009 rok? Irka z Miedzeszyna

→ Niestety, zasady rozliczania ulgi prorodzinnej w zeznaniu za rok 2009 zmieniają się na mniej korzystne. Odliczenie będzie przysługiwało za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wychowywał własne dziecko lub był rodzicem zastępczym albo opiekunem prawnym. Kwota ulgi za 2009 rok wyniesie 92,67 zł za każdy miesiąc.

Pensja niani
Czy w rozliczeniu podatkowym za 2008 rok mogę odliczyć sobie od podatku pensję, którą wypłaciłam niani? Jola z Gdańska

→ Nie. Taki przepis był planowany, ale ostatecznie nie został uchwalony. Podatnik legalnie zatrudniający opiekuna do dziecka miał mieć prawo odliczenia od podatku nie tylko składki na ZUS czy Fundusz Pracy, ale również wypłaconego mu wynagrodzenia. Prawo do ulgi miało nie przysługiwać tylko wtedy, gdy opiekun był spokrewniony ze swoim pracodawcą, czyli uprawnienie nie działałoby w przypadku korzystania z pomocy rodziny.
Jest jednak inna możliwość. Można odliczyć od podatku składki płacone na ZUS od pensji niani na zasadzie tzw. praw nabytych. Pod warunkiem jednak, że umowa z opiekunką została zawarta do 31 grudnia 2006 roku. Osoba, która wtedy nabyła prawo do tej ulgi, może ją odliczać do momentu wygaśnięcia umowy. Nie można już jednak odliczyć wydatków poniesionych w związku z przedłużeniem umowy dokonanym po 31 grudnia 2006 r.

Bez ślubu
Wychowuję dwuletnią Julię razem z jej tatą, choć nie mamy ślubu. Czy możemy odliczyć sobie od podatku ulgę na dziecko? Alicja z Bielska-Białej

→ Tak. Ulga prorodzinna przysługuje rodzicom dziecka niezależnie od tego, czy są małżeństwem, czy nie. Ulgę w zeznaniu podatkowym za 2008 rok mogą odliczyć osoby wychowujące w roku podatkowym własne lub przysposobione dzieci.
Trzeba pamiętać, że kwota odliczenia dotyczy łącznie obojga rodziców (tak samo jak w przypadku mamy i taty będących małżonkami). Mogą jednak, według własnego uznania, odliczyć pełną kwotę ulgi od podatku jednego z nich lub podzielić się ulgą, tak aby każdy z nich od swojego podatku odliczył jej część. Ważne jest, aby suma dokonywanych odliczeń nie przekraczała kwoty ulgi przysługującej łącznie obojgu rodzicom, czyli w przypadku jednego dziecka 1173,70 zł.
[CMS_PAGE_BREAK]
Rodzice adopcyjni
W 2008 roku adoptowaliśmy naszą córeczkę. Czy już teraz w zeznaniu podatkowym za zeszły rok mogę sobie odliczyć ulgę na dziecko? Marta z Poznania

→ Tak. Ulga prorodzinna przysługuje również rodzicom, którzy adoptowali dziecko. Ma ona tę samą wysokość jak w przypadku biologicznych rodziców. Jeżeli rozlicza się Pani razem mężem, możecie odliczyć pełną kwotę. Jeśli osobno, każde z Was może odliczyć od swojego podatku część ulgi według własnego uznania (ale suma odliczeń nie może przekraczać pełnej kwoty tej ulgi).

Rozliczenie przez firmę
W tym roku nie miałam innych dochodów niż z mojej pracy. Mąż rozlicza się osobno, bo prowadzi działalność gospodarczą (podatek zryczałtowany). Czy moja firma może od razu odliczyć w moim zeznaniu ulgę prorodzinną na naszego trzyletniego synka? Basia z Legnicy

→ Tak. Jednak w rozliczeniu za 2008 rok firmy po raz ostatni miały obowiązek odliczyć ulgę na wniosek podatnika. Możliwość ta została zniesiona, począwszy od zeznań za 2009 rok. Oznacza to, że wszyscy, którzy chcą skorzystać z ulgi, będą musieli w przyszłości złożyć samodzielnie zeznanie podatkowe.

Ulga dla dziadków
Wychowujemy razem z mężem synka naszej córki. Jesteśmy prawnymi opiekunami naszego wnuka. Czy jako dziadkowie możemy w tym roku odliczyć sobie ulgę prorodzinną od podatku? Małgorzata i Jerzy z Pyrzyc

→ W rozliczeniu za 2008 rok jeszcze nie. Natomiast rozliczając PIT za 2009 rok, już tak. Do tej ulgi będzie mieć prawo znacznie większa ilość osób wychowujących dzieci niż teraz. Skorzystają z niej oprócz rodziców (także adopcyjnych) również opiekunowie prawni niebędący rodzicami malucha, np. dziadkowie, rodzeństwo oraz osoby będące dla dziecka rodziną zastępczą. Najnowsza zmiana ustawy o PIT mówi, że ulga na dzieci przysługuje nie tylko rodzicowi, ale także osobie, która w roku podatkowym była opiekunem prawnym malucha, jeżeli on z nią zamieszkiwał, bądź sprawowała opiekę w ramach rodziny zastępczej.

Becikowe? Tak, ale inaczej
Ten jednorazowy zasiłek w wysokości 1000 zł otrzymasz teraz od gminy na nowych zasadach.
• Warunkiem będzie już nie tylko odpis aktu urodzenia dziecka, ale także karta ciąży albo zaświadczenie lekarskie, które powinno potwierdzać, że od 10. tygodnia ciąży byłaś pod opieką lekarską i poddawałaś się obowiązkowym badaniom. Na liście są wizyty kontrolne co 3–4 tygodnie, badania krwi i moczu oraz co najmniej trzy USG. Przepis będzie obowiązywał od 1 listopada 2009 roku. Mam, które zaszły w ciążę przed 1 stycznia 2009 roku, przepis nie dotyczy.
• Dostaną je nie tylko rodzice noworodka. Mogą o nie też wystąpić rodzice adopcyjni i prawni opiekunowie malca (np. ciotka, babcia). Warunkiem jest złożenie wniosku w czasie roku od objęcia opieką dziecka, nie później niż do ukończenia przez nie 18 lat. Można wystąpić o becikowe dla kilkulatka, jeśli został dopiero adoptowany.

Konsultacja: Anna Misiak, prawnik, specjalizuje się w doradztwie prawa pracy i ubezpieczeń społecznych.