Zabawy sensoryczne pomagają dziecku ukształtować prawidłową integrację sensoryczną. To od niej zależy przetwarzanie w mózgu różnych bodźców, co jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania w codziennym życiu. Zaburzenia integracji sensorycznej potrafią skutecznie uprzykrzyć dziecku życie zarówno na etapie nauki szkolnej, jak i w dorosłości. Dlatego warto organizować maluchom zabawy sensoryczne, które pomagają im prawidłowo się rozwijać, a także uchwycić nieprawidłowości w integracji sensorycznej i poddać je terapii.
Przygotowaliśmy mnóstwo pomysłów na zabawy sensoryczne, które można dziecku zorganizować w domu. Bałagan, jaki może przy tym powstać należy traktować jak inwestycję w swoją pociechę. Poza tym to naprawdę niewielki koszt – parę groszy na bardzo tanie akcesoria (kisiel, ryż i inne) i trochę sprzątania. Obserwacja dziecka podczas zabaw sensorycznych ci to wynagrodzi, gwarantujemy!
Spis treści:
- Zabawy sensoryczne z kisielem
- Zabawy sensoryczne z makaronem
- Zabawy sensoryczne z ryżem
- Zabawy sensoryczne z gumą sensoryczną
- Zabawa sensoryczna w rysowanie po ciele
- Zabawa sensoryczna: pudełko ze skarbami
- Zabawa z sensorycznymi kafelkami
- Zabawy sensoryczne z woreczkami z ziarenkami
- Zabawa sensoryczna: poszukiwacze skarbów
- Zabawy sensoryczne z domowymi masami plastycznymi
- Zabawa sensoryczna: rysowanie w piance do golenia
Zabawy sensoryczne z kisielem
Kisiel można ugotować samemu lub wykorzystać taki ze sklepu Do zrobienia domowego kisielu wystarczy zagotować wodę z dodatkiem mąki ziemniaczanej. Aby kisiel wpływał nie tylko na zmysł dotyku dziecka, warto go barwić na różne kolory, dodając barwniki spożywcze, można też dodawać olejki zapachowe. Przed oddaniem kisielu dziecku, trzeba go wystudzić – najlepiej aby był lekko ciepły. Zabawę warto zorganizować w łazience, żeby łatwo było później posprzątać.
Zabawy sensoryczne z kisielem:
- przelewanie go z pojemnika do pojemnika (trzeba dziecku dać plastikowe naczynia)
- zanurzanie przedmiotów w kisielu, np. drobnych zabawek
- odciskanie dłoni zanurzonych w kisielu na kartkach papieru
- nabieranie kisielu na złożoną w łódeczkę dłoń i zlewanie go z niej do pojemnika
- smarowanie dłoni kisielem, jak przy dokładnym myciu rąk
- rysowanie na kartce palcem zanurzonym w kisielu
- zaciskanie dłoni żeby wycisnąć z nich jak najwięcej kisielu
- łączenie i powolne rozłączanie dłoni z obserwacją rozciągającego się kisielu
- kąpiel w kisielu (a dlaczego nie?)
Warto też dać dziecku kisiel i... swobodę. Niech robi to, na co ma ochotę, ale pod czujnym okiem rodzica!
Zabawy sensoryczne z makaronem
Do ich organizacji można wykorzystać suchy lub ugotowany makaron. Każda jego postać jest inna w dotyku i inaczej się zachowuje, np. suchy makaron szeleści ocierając się o siebie, a ugotowany tego nie robi. Dobrze jest kupić różne kształty makaronu. Wśród nich warto uwzględnić długie nitki. Żeby makaron był atrakcyjny, można kupić kolorowy, albo po ugotowaniu zabarwić go, najlepiej naturalnymi barwnikami. Żeby to zrobić trzeba porcję makaronu włożyć do woreczka strunowego, dodać barwnik, zamknąć woreczek i energicznie nim potrząsać.
Zabawy sensoryczne z makaronem:
- przekładanie lub przesypywanie makaronu do różnych pojemników
- segregowanie makaronu ze względu na kształty lub kolory
- układanie z makaronu kształtów
- obsypywanie makaronem przedmiotów, np. niewielkich zabawek
- robienie ozdób z suchego makaronu, np.:
- aniołki z makaronu
- choinka z makaronu
- gotowanie dań z makronem z dzieckiem – tak, gotowanie też może być zabawą sensoryczną!
Zabawy sensoryczne z ryżem
Ryż podobnie, jak makaron, można dać dziecku w wersji suchej, nieugotowanej oraz lepki, ugotowany. Po zabawie sensorycznej z ryżem suchym łatwiej posprzątać. Kolorowy suchy ryż można uzyskać mocząc nieugotowane ziarna w wodzie z barwnikami do jajek lub spożywczymi, a następnie susząc ryż.
Zabawy sensoryczne z ryżem:
- przesypywanie suchego ryżu między różnymi pojemnikami i z wykorzystaniem różnych przyborów: łyżek, kubeczków, miseczek
- wsypywanie ziarenek do pojemników za pomocą lejka
- rysowanie kształtów w rozsypanym ryżu
- wyklejanie barwnymi ziarnami – idealnie nadają się do tego celu wiosenne kolorowanki
- poszukiwanie przedmiotów ukrytych w pojemnikach z ryżem
- lepienie kształtów z ugotowanego ryżu
Zabawy sensoryczne z gumą sensoryczną
Guma sensoryczna to zabawka do zabaw grupowych, często wykorzystywana w przedszkolach. Jest to bardzo elastyczna taśma pokryta materiałem. Niektórzy producenci pokrywają ją różnymi rodzajami materiałów – w różnych barwach i o różnych fakturach.
Dzieci mogą trzymać taśmę w rękach, siedząc w mniejszym lub większym kole, w różnym stopniu naprężając gumę. Podczas zabawy maluchy śpiewają i wykonują różne gesty rękami. Gumę może też grupa dzieci kształtować, trzymając ją na wysokości pasa lub kostek nóg. Dzieciaki mogą stać, siedzieć lub leżeć. Bardzo często podczas zabaw z gumą sensoryczną włączana jest muzyka, do której nauczyciel przygotowuje choreografię, wymagającą od dzieci zmian pozycji i przekładania gumy między rączkami a różnymi częściami ciała. Poniżej zobaczysz przykład takiej zabawy:
Zabawa sensoryczna w rysowanie po ciele
Skorzystaj z gotowych piosenek dla dzieci lub sama wymyśl bajkę, którą narysujesz dziecku na plecach. Wykorzystaj swoją wyobraźnię. Możecie się również bawić w robienie pizzy czy kanapek. Smarowanie, układanie składników i doprawianie na niby to świetna zabawa! Pamiętaj jednak, że podczas takiego masażu nie należy się spieszyć, warto dotykać spokojnie, koncentrować się na dziecku i okazywać mu emocje.
Przykład:
Dziecko siada tyłem do rodzica lub kładzie się na brzuszku. Opiekun rysuje palcami wzdłuż kręgosłupa, z góry na dół, linię falistą i mówi: Tu płynie rzeczka. Następnie po plecach szybko kroczy opuszkami palców, udając kroki i mówi: tędy przeszła pani na szpileczkach. Powoli i z wyczuciem stuka dłońmi zwiniętymi w pięści: tu stąpały słonie. Szybko kroczy wszystkimi palcami po plecach: i biegły konie. Delikatnie szczypie plecki dziecka: wtem przemknęła szczypaweczka. Powoli zatacza na plecach obiema dłońmi koła: zaświeciły dwa słoneczka. Leciutko stuka opuszkami palców w plecy dziecka: spadł drobniutki deszczyk. Na koniec niespodziewanie, delikatnie szczypie w kark: przeszedł dreszczyk?
Zabawa sensoryczna: pudełko ze skarbami
Do zabawy przyda się duże pudełko kartonowe, w którym należy wyciąć otwory na rączki. Następnie umieść w środku przedmioty, które mają różne faktury (coś twardego, coś miękkiego, rozmaite tkaniny, zabawki i przedmioty codziennego użytku). Dziecko wkłada ręce do kartonu i próbuje za pomocą zmysłu dotyku opisać, co znajduje się w kartonie (miękki, twardy, okrągły, gładki, chropowaty itp.), a następnie próbuje odgadnąć, co to jest.
Zabawa z sensorycznymi kafelkami
W sklepach znajdziesz sensoryczne klocki, puzzle czy domino, ale takie kafelki możesz również wykonać sama w domu. Na kawałkach kartonu lub drewienkach naklej różne rodzaje materiału, niech będzie coś gładkiego, chropowatego, puszystego i śliskiego (wykorzystaj taśmę, kawałki tapet, folię, papier ścierny, sznurek, piórka, piankę, gąbkę itd.). Takie klocki lub kafelki należy wykonać parami. Wykorzystaj kartonowe pudło z poprzedniej zabawy lub poszewkę na poduszkę. Zadaniem malucha jest odnalezienie takiej samej pary. Pary memo mogą też tworzyć wypełnione różnymi sypkimi produktami (zwłaszcza kaszami, grochem, fasolami) woreczki strunowe lub zawiązane na supeł baloniki.
Wariant 2: Jeśli nie masz takich kafelków, w kartonie lub poszewce umieść pary takich samych przedmiotów np. dwa klocki, dwie piłeczki, owoce, warzywa lub przedmioty codziennego użytku.
Wariant 3 (dla młodszych dzieci): Jeden przedmiot z pary leży na stole. Dziecko może go obejrzeć i dotknąć, a z woreczka ma wyjąć drugi do kompletu.
Zabawy sensoryczne z woreczkami z ziarenkami
Najpewniej pamiętasz z przedszkola zabawy z woreczkami wypełnionymi grochem. Woreczki takie można kupić lub przygotować samodzielnie w domu. Koniecznie wypełni je różnymi ziarnami (fasola, groch, ryż, cieciorka...). Malec może je dotykać i zgadywać, co jest w środku, chodzić po nich masując stópki, a także poszukiwać woreczków z identyczną zawartością.
Zabawa sensoryczna: poszukiwacze skarbów
W misce umieść: ryż, makaron, kaszę, płatki kukurydziane, piasek itp. (możesz wymieszać wszystko lub użyć jednego rodzaju w oddzielnych miskach). W zawartości miski ukryj różne przedmioty i pozwól maluchowi szukać skarbów rączkami lub nóżkami.
Wariant 2: Urozmaiceniem zabawy będzie poszukiwanie skarbów w misce z pianką do golenia, kisielu, włóczkach, kuleczkach krepiny, ścinkami z niszczarki.
Zabawy sensoryczne z domowymi masami plastycznymi
W sklepach można kupić ciastolinę, piaskolinę, piankolinę i jeszcze kilka innych mas, najlepsza zabawa jest jednak z takimi, które zrobimy wspólnie z dzieckiem. Jakie masy można przygotować w domu?
- masę solną (szklanka soli, szklanka mąki, woda),
- piasek kinetyczny (piasek, skrobia kukurydziana,płyn do mycia naczyń i woda),
- piasek księżycowy (piasek, soda oczyszczona i pianka do golenia),
- ciecz nienewtonowską (mąka ziemniaczana i woda)
- slime (elastyczna masa z różnych składników)
Pozwól dziecku gnieść, ugniatać, dotykać i lepić to, co mu się podoba. Szykuj różne rodzaje mas, bo każda ma nieco inna konsystencję i inne właściwości.
Zabawa sensoryczna: rysowanie w piance do golenia
Chyba każdy maluch lubi się ubrudzić, a ta zabawa będzie fantastycznie stymulowała zmysł dotyku maluszka. Wystarczy na gładką powierzchnię wycisnąć piankę do golenia i dać maluchowi pełną swobodę. Dla uatrakcyjnienia zabawy można także użyć farb plakatowych (które nie będą uczulać dzieci!) wymieszać z wystudzonym krochmalem ugotowanym z mąki ziemniaczanej lub z pianką do golenia. Zachęć dziecko do malowania nie tylko palcami, ale używania całych dłoni i stóp.
Zobacz inne nasze propozycje zabaw: