Plan porodu: jak go napisać, czy jest obowiązkowy? Wzór do druku
01 maja 2022
Plan porodu to dokument, w którym ciężarna podaje swoje preferencje dotyczące przebiegu porodu i wyobrażenia o tym, jak poród powinien przebiegać, aby czuła się komfortowo. Warto przygotować plan porodu. Personel porodówki powinien się z nim zapoznać i go przestrzegać. Wszelkie wątpliwości i odstępstwa od zapisów planu porodu należy na bieżąco uzgadniać z rodzącą.
Przygotowanie planu porodu pozwala zastanowić się nad potrzebami dotyczącymi narodzin dziecka i okresu okołoporodowego. Plan porodu sprawia, że ciężarna czuje się aktywną uczestniczką wydarzenia, jakim jest wydanie dziecka na świat.
Sprawdź, jak napisać plan porodu i znajdź szpital, który spełni zawarte w twoim planie oczekiwania. Jeżeli w danej placówce nie są przestrzegane standardy opieki okołoporodowej, jeśli masz wrażenie, że nie zapoznano się z twoim planem porodu – możesz poinformować o zaistniałej sytuacji dyrekcję szpitala lub rzecznika praw pacjenta.
Plan porodu to dokument, który przygotowuje się przed porodem. Zawiera preferencje dotyczące narodzin dziecka. Ma formę formularza, który najczęściej składa się z pytań i odpowiedzi do wyboru. Plan porodu dołącza do dokumentacji medycznej. Szpital jest zobowiązany do dostosowania się do zawartych w nim życzeń rodzącej. Przygotowanie planu porodu zwiększa szansę na urodzenie dziecka zgodnie z oczekiwaniami ciężarnej.
Zgodnie z obowiązującymi standardami opieki okołoporodowej plan porodu powinna opracować każda ciężarna wspólnie z lekarzem prowadzącym ciążę lub położną. Niestety, nie jest to powszechna praktyka. Jeżeli nie przygotujesz wcześniej planu porodu, na izbie przyjęć otrzymasz do wypełnienia plan porodu z danego szpitala. Trudno jednak zastanawiać się nad tym, jak chce się rodzić, w momencie, gdy poród już się rozpoczął.
Sporządzenie planu porodu jest nie tylko prawem ciężarnej, ale też obowiązkiem osoby prowadzącej ciążę. Dzięki zaplanowaniu porodu narodziny dziecka mogą stać się w pełni świadomym wydarzeniem, do którego chętnie będziesz wracać we wspomnieniach. Nie myśl, że przez przygotowanie planu porodu będziesz gorzej potraktowana. Nie bój się pytać, prosić, wymagać.
Na 3-4 tygodnie przed porodem wybierz się do szpitala i dowiedz się, co z tego, co zaplanowałaś, będzie możliwe do spełnienia. Masz jeszcze trochę czasu, by zastanowić się, czy możesz z czegoś zrezygnować, czy raczej wybierzesz inny szpital, który lepiej spełnia twoje oczekiwania. Jeżeli marzysz o porodzie w wannie, zapytaj, czy w danym szpitalu mają wannę oraz personel wykwalifikowany do przyjmowania porodów w wodzie.
Zanim zaczniesz pisać plan porodu, zastanów się, co dla ciebie jest najważniejsze podczas pobytu na porodówce:
Dlaczego wybierasz ten, a nie inny szpital, jako miejsce, w którym chciałabyś urodzić? Co wzięłaś pod uwagę: odległość od miejsca zamieszkania, standard oferowanych usług?
W jaki sposób chcesz urodzić (np. w łóżku, na fotelu, na materacu, a może w wannie)?
Czy chciałabyś, by ktoś był obecny przy porodzie (mąż, partner, mama, przyjaciel) i czy przez cały czas, czy tylko w jakimś konkretnym momencie?
W jakiej pozycji chciałabyś urodzić (np. na leżąco, a może w pozycji kucznej)?
Czy uważasz, że potrzebne ci będzie znieczulenie do porodu? A jeśli tak, to jakie (masaże, kąpiel, znieczulenie zewnątrzoponowe)?
Pomyśl, czy bardzo zależy ci na tym, byś mogła być z osobą towarzyszącą w osobnej sali. Gdy już wszystko przemyślisz, porozmawiaj na ten temat ze specjalistą prowadzącym ciążę. Najlepiej zrobić to na początku trzeciego trymestru. Podjęte decyzje zaznacz w formularzu planu porodu. Lekarz lub położna podpowiedzą ci, czy twoje oczekiwania są możliwe do zrealizowania w szpitalu, w którym chcesz rodzić, poinformują cię też, co jest najlepsze dla dziecka.
Tworzenie planu porodu nie musi być tylko na twojej głowie – koniecznie zaangażuj w to partnera. Wiele decyzji (np. czy chcesz, by był obecny przy całym porodzie, czy ma wychodzić podczas konkretnych procedur medycznych, kto ma przeciąć pępowinę) dotyczy bezpośrednio jego i lepiej to ustalić dużo wcześniej przed porodem, aby partner wiedział, czego może się spodziewać. Już teraz możecie się nad tym wspólnie zastanowić.
Wzór planu porodu możesz pobrać, klikając w obrazek zamieszczony poniżej. Możesz także sprawdzić, czy szpital, w którym planujesz rodzić, zamieszcza podobny wzór planu porodu na swojej stronie internetowej. To o tyle istotne, że niektóre placówki dołączają do tego dokumentu listę procedur, jakie wykonuje się dziecku po narodzinach. Są to m.in.:
badanie w kierunku chorób metabolicznych (test bibułowy).
Jeśli plan porodu zawiera listę zabiegów wykonywanych dziecku, od razu można wyrazić na nie zgodę lub się na nie nie zgodzić – to wygodne i oszczędza czas na formalności, jakich dokonuje się podczas przyjęcia na porodówkę.
Kliknij w plik pdf, by wydrukować plan porodu.
Plan porodu jest częścią twojej dokumentacji medycznej – dlatego koniecznie pokaż go, gdy będziesz przyjmowana na salę porodową. Oczywiście, może się zdarzyć, że z powodów medycznych twój poród będzie wyglądał nieco inaczej, niż zaplanowałaś – bo przecież najważniejsze jest wtedy dobro dziecka i twoje. Jednak wszelkie zmiany powinny być uzasadnione przebiegiem porodu. A ty masz prawo do informacji, wyrażenia swojej zgody lub odmowy.
W związku z epidemią koronawirusa w szpitalach położniczych obowiązywały nowe procedury. Poniżej znajdziesz opinie dwóch poważanych organizacji na temat tego, jak personel porodówki powinien postępować podczas porodu w przypadku kobiet zakażonych koronawirusem.
Stanowisko brytyjskiego Royal College Obstetricians and Gynecologists (RCOG):
Zgodnie z obecnym stanem wiedzy nie ma przeciwwskazań do porodu drogą pochwową. Nie ma też doniesień, że w każdym przypadku bezpieczniej byłoby wykonać cięcie cesarskie u zakażonej lub diagnozowanej kobiety. Plan porodu ciężarnej nadal powinien być brany pod uwagę. Jeśli pojawią się u niej trudności z oddychaniem, które będą wymagały szybkiego ukończenia ciąży lub porodu, może zostać rekomendowane cięcie cesarskie.
Stanowisko WHO:
Na podstawie wskazań położniczych droga porodu powinna być dostosowana do konkretnego przypadku i preferencji kobiety. WHO rekomenduje wykonywanie cesarskich cięć jedynie w przypadku wskazań medycznych.
Poród bez strachu - Jak zdobywać wiedzę o porodzie?
Każda kobieta potrafi rodzić. To jest wpisane w kobiecą fizjologię. Ale czasem rzeczywiście trudno wsłuchać się w głos swojego instynktu. Dlatego do porodu warto się przygotować.
Ciąża i poród to jedne z najważniejszych chwil w życiu każdej kobiety. Jednak z samym aktem rodzenia wiąże się wiele obaw i lęków – szczególnie gdy przyjaciółki czy współpracowniczki opowiadają o bólu i cierpieniu, jakich doznały podczas porodu. Do tego filmowe sceny porodów pełne krzyku, pośpiechu, strachu. Wszystko to u kobiety, która dopiero oczekuje cudu narodzin, może wywołać niepewność. A przecież ciężarna nie powinna się denerwować! Dlatego poród warto potraktować jak egzamin – egzamin, do którego warto się przygotować.
Lęk przed porodem - pomoże szkole rodzenia
Oczywiście najlepsza szkoła rodzenia to sam poród, jednak warto skorzystać z możliwości uczestniczenia w zajęciach oferowanych przez szkoły rodzenia. Na zajęciach tych wiedza teoretyczna przekazywana jest najczęściej przez lekarzy ginekologów-położników oraz położne. Wiadomości dotyczą fizjologii ciąży, porodu i połogu. W trakcie zajęć ciężarna może dowiedzieć się, jakie objawy naturalnie towarzyszą ciąży, a jakie powinny wywołać jej niepokój i skierować na konsultację do szpitala lub lekarza prowadzącego, co dzieje się w organizmie kobiety w każdym trymestrze ciąży – ze szczególnym naciskiem na trzeci trymestr ciąży , który przecież kończy się porodem. Przede wszystkim przyszła matka zdobywa jednak informacje, jak wygląda poród , jakie są wady i zalety porodu drogami natury , a jakie cięcia cesarskiego oraz co dzieje się z kobietą w okresie połogu. Położna przedstawia także rozwój płodu , a następnie cechy charakterystyczne noworodka, wreszcie okres wczesnoniemowlęcy. Dodatkowo, często możliwe są „odwiedziny” w towarzystwie położnej izby przyjęć szpitala (w którym kobieta zamierza rodzić), sali porodowej, wreszcie oddziału położniczego i noworodkowego.
Wiedza o porodzie z książek i internetu...
Adobe Stock
Przygotowania do porodu
Tokofobia – czyli paniczny lęk przed porodem. Czy trzeba robić cesarkę?
Tokofobia to paraliżujący strach przed porodem. Objawy mogą ograniczać się wyłącznie do sfery psychicznej lub obejmować także reakcje fizjologiczne. Leczenie nie jest proste. W skrajnych przypadkach lęk przed porodem może być nawet wskazaniem do cesarskiego cięcia.
Tokofobia dotyczy 6-10 proc. kobiet w ciąży. W ostatnich latach obserwujemy jednak wzrost liczby ciężarnych z objawami tokofobii. Rośnie też liczba wydawanych zaświadczeń o tym zaburzeniu. To bardzo poważny i realny problem, a nie tylko „wymysł” kobiet, które nie chcą rodzić naturalnie.
Czego boi się kobieta cierpiąca na tokofobię? „Przede wszystkim odczuwa olbrzymi lęk przed bólem podczas porodu, ale jest również przekonana o złej opiece ze strony personelu szpitala” – wyjaśnia psycholog Patrycja Satkiewicz. Ciężarna boi się także utraty kontroli nad swoim zachowaniem w trakcie porodu oraz tego, że urodzi dziecko z niepełnosprawnością albo że umrze ono podczas porodu.
Spis treści:
Tokofobia: co to?
Przyczyny tokofobii
Objawy tokofobii
Tokofobia – leczenie
Tokofobia to wskazanie do cesarki?
Poród przy tokofobii
Tokofobia – co to jest?
Tokofobia, czyli patologiczny i paniczny strach przed porodem, zaliczana jest do fobii specyficznych, czyli wywoływanych przez konkretny czynnik.
Możemy rozróżnić dwa rodzaje tokofobii :
Tokofobię pierwotną , o podłożu nerwicowym, która występuje w pierwszej ciąży. Zazwyczaj pojawia się u kobiet, które już wcześniej miały jakiś rodzaj zaburzeń lękowych.
Tokofobię wtórną dotyczącą kobiet w kolejnej ciąży. „Tokofobia wtórna może być następstwem wcześniejszego, traumatycznego porodu spowodowanego np. ułożeniem pośladkowym dziecka, bardzo długim czasem porodu dużego dziecka” – wyjaśnia psycholog Patrycja Satkiewicz.
„Kobieta z tokofobią, jeśli zdecyduje się urodzić dziecko, już w pierwszym trymestrze ciąży chce wiedzieć niemalże wszystko o porodzie i przebiegu ciąży, często niestety skupia się na tych negatywnych aspektach porodu, co prowadzi do wyolbrzymiania możliwych...
Adobe Stock
Przygotowania do porodu
Fazy porodu naturalnego: kiedy jechać do szpitala?
Wyróżnia się cztery fazy porodu. Pierwsze dwie mogą być bolesne, ale kolejne dwie prawdopodobnie zniesiesz lżej. W końcówce drugiej fazy porodu naturalnego dziecko przychodzi na świat. Dowiedz się jak najwięcej o tym, co się dzieje w trakcie porodu, bo dzięki temu będziesz wiedziała, co robić i kiedy jechać do szpitala. Zmniejszysz swój lęk, a poród stanie się łatwiejszy.
Cztery fazy porodu naturalnego, fachowo nazywane okresami porodu, to czas, gdy ciąża się kończy, a ciało kobiety przygotowuje się do porodu i wydaje dziecko na świat. Poród jednak nie kończy się wraz z narodzinami dziecka. Po nim następują dwie ostatnie fazy porodu, podczas których świeżo upieczona mama może już cieszyć się nowo narodzonym maleństwem. Warto w czasie ciąży zapoznać się z tym, co będzie działo się na porodówce, bo często to niewiedza jest głównym źródłem lęku przed porodem.
Fazy porodu naturalnego:
Pierwsza faza porodu
Druga faza porodu
Trzecia faza porodu
Czwarta faza porodu
Fazy porodu: kiedy jechać do szpitala?
Ile trwają fazy porodu?
Która faza porodu boli najbardziej?
Pierwsza faza porodu (utajona faza porodu)
Pierwsza faza porodu naturalnego zaczyna się, gdy odchodzą wody płodowe lub wraz z początkiem regularnej akcji skurczowej macicy. Faza ta trwa zwykle do 16 godzin. W tym czasie następują regularne skurcze porodowe , które pojawiają się coraz częściej – czas między jednym a drugim skraca się w miarę postępu porodu. Ich celem jest skrócenie szyjki macicy i jej rozwarcie. Pierwsza faza porodu kończy się, gdy rozwarcie szyjki macicy osiąga 8-10 cm.
Druga faza porodu (faza aktywna porodu)
Drugi okres porodu trwa znacznie krócej, a na jego początku pojawiają się skurcze parte . To dzięki nim możliwe jest wypychanie dziecka z macicy i dróg rodnych kobiety. Na tym etapie ocenia się, czy kobieta jest w stanie urodzić naturalnie – jeśli nie, podejmowana jest decyzja o przeprowadzeniu cesarskiego cięcia . Przedłużająca się druga faza porodu może być także wskazaniem do przeprowadzenia porodu kleszczowego . Druga faza porodu kończy się wraz z przyjściem dziecka na świat.
Pamiętaj, najskuteczniejsze parcie jest wtedy, gdy odbywa się na szczycie skurczu...