Metoda symultaniczno-sekwencyjna
Adobe Stock
Edukacja

Metoda symultaniczno – sekwencyjna, czyli jak łatwo nauczyć dziecko czytania

Naukę czytania warto zacząć z dzieckiem tuż przed 3. urodzinami. Eksperci twierdzą, że im wcześniej, tym lepiej! Zobacz, na czym polega najpopularniejsza symultaniczno-sekwencyjna metoda nauki czytania prof. Jagody Cieszyńskiej.

Metoda symultaniczno-sekwencyjna opiera się na nauce czytania za pomocą sylab i jest elementem popularnej metody krakowskiej. Nauka podzielona jest na trzy etapy główne (łącznie jest ich pięć): powtarzanie, rozumienie i nazywanie. Etap powtarzania to nic innego jak powtarzanie przez dziecko odczytywanych przez opiekuna sylab. Etap rozumienia polega na wskazaniu przez dziecko odczytanych sylab. Etap trzeci, nazywania, polega na samodzielnym odczytaniu sylab przez dziecko. Metoda ta została oparta na wieloletnich badaniach neuropsychologicznych dotyczących działania funkcji językowych mózgu, do których odnosi się nazwa – symultanicznych i sekwencyjnych. Autorką metody symultaniczno-sekwencyjnej jest prof. Jagoda Cieszyńska, ceniona polska psycholożka i logopedka.

Czy można jeść truskawki w ciąży? Tak, ale nie zawsze! (czy mogą wywołać uczulenie u dziecka?)

Nauka czytania metodą symultaniczno-sekwencyjną: kiedy najlepiej jest zacząć

„W zasadzie najbardziej optymalny czas na rozpoczęcie nauki czytania jest przed 3. urodzinami” – przekonuje prof. Jagoda Cieszyńska, autorytet w dziedzinie nauki czytania dzieci, autorka symultaniczno-sekwencyjnej metody, znanej także jako wczesna nauka czytania. Dla małego dziecka to bardziej naturalny sposób nauki niż szkolna metoda (analityczno-synetyczna), ponieważ uczy czytania sylab, a nie pojedynczych, wyizolowanych dźwięków.

Metoda symultaniczno-sekwencyjnego czytania uwzględnia każdy etap rozwoju mowy dziecka. Skupia się ona głównie na analizie wzrokowej i słuchowej, a także na ćwiczeniu logicznego myślenia i zapamiętywania. Dodatkowo metoda ta polega na ścisłej współpracy rodzica z dzieckiem, co zdecydowanie umila naukę. 

Zalety metody symultaniczno-sekwencyjnej

To metoda przyjazna dzieciom, bo jest oparta na zabawie, ale jest dobra także dla rodziców, bo nie wymaga skomplikowanych, drogich pomocy dydaktycznych. Jakie są zalety metody symultaniczno-sekwencyjnej?

  • Nauka czytania dzięki tej metodzie jest łatwa i przyjemna.
  • Żeby ją realizować, wystarczy zaopatrzyć się w specjalne karty do czytania sylabami albo wykonać je samodzielnie w domu.
  • Najważniejszą zaletą tej metody nauki czytania jest fakt, że wykorzystuje ona naturalną zdolność do mówienia, przez co nauka staje się łatwa i przyjemna. 

Etapy nauki metodą symultaniczno-sekwencyjną

Ucząc się czytać tą metodą, dzieci poznają sylaby, które są potem wzorem do odczytywania kolejnych wyrazów. Nauka składa się z 5 etapów i przebiega wg reguły: 

  • powtarzanie  rodzic odczytuje, a dziecko powtarza, 
  • rozumienie  rodzic odczytuje głoskę lub sylabę, a dziecko ją wskazuje, 
  • nazywanie – rodzic i dziecko zamieniają się rolami. Dziecko odczytuje sylaby lub nazywa sytuacje na ilustracjach, a rodzic je wskazuje. 

Wczesna nauka czytania: od samogłosek prymarnych do sylaby otwartej  

Pierwszy etap nauki to poznanie samogłosek prymarnych: A, U, I, a następnie kolejnych: E, Y, O. 

Żeby pomóc dziecku je zapamiętać, pokazuje mu się wydrukowane duże litery. Wizualizację wspomaga się pokazywaniem, np. litera Y to uniesione ukośnie ręce, literka I to dotknięcie nosa (kropka nad „i”) itd.   

Najpierw dziecko uczy się rozpoznawać pojedyncze samogłoski, później ich sekwencje, np. AAA, IO. Ważne, żeby nadać im znaczenie, a nie uczyć „na sucho” – lala mówi „AAA! koń robi „IO IO itd. 

Potem rodzic z dzieckiem ćwiczy sylaby otwarte w takiej kolejności:

  • PA (PA, PO, PU, PÓ, PE, PI, PY) 
  • MA (MA, MO, MU, MÓ, ME, MI, MY) 
  • LA (LA, LO, LU, LÓ, LE, LI)
  • BA (BA, BO, BU, BÓ, BE, BI, BY)
  • FA (FA, FO, FU, FÓ, FE, FI, FY)
  • WA (WA, WO, WU, WÓ, WE, WI, WY) 
  • TA (TA, TO, TU, TÓ, TE, TI, TY)
  • DA (DA, DO, DU, DÓ, DE, DI, DY)

Świetnie sprawdzają się także sylaby dźwiękonaśladowcze, takie jak: MU, BE, PI, KO.

Etap 2. wczesnej nauki czytania: od sylaby otwartej do pierwszych wyrazów

W kolejnym etapie wprowadza się nowe spółgłoski: s, z, k, g, j, n. Dziecko łączy znane sylaby otwarte w proste wyrazy, np. PABA, MALA, LIPA. 

Etap 3. wczesnej nauki czytania: sylaby zamknięte 

W trzecim etapie dziecko uczy się odczytywać sylaby odwrotne do tych, które już zna, czyli PA-AP, MA-AM. Z poznanych dotąd spółgłosek i samogłosek tworzy się też całkiem nowe sylaby takie jak MUK, LOL, a także abstrakcyjne pseudo wyrazy (dziecku trudno jest wtedy zgadywać), np. ASOS, NOT.  

Etap 4. wczesnej nauki czytania: nowe sylaby otwarte i zamknięte

To moment na poszerzenie nauki z etapów 1 i 3. Dziecko poznaje dwuznaki, czyli CH, SZ itd. oraz spółgłoskę Ł. Ćwiczymy je w sylabach otwartych i zamkniętych, zwiększając zakres czytanych wyrazów i tekstów. 

Etap 5. wczesnej nauki czytania: samodzielne czytanie tekstów

Oprócz ćwiczenia czytania sylab otwartych i zamkniętych wprowadza się spółgłoski miękkie oraz samogłoski nosowe. 

Na tym etapie nie wykorzystuje się jeszcze tekstów bajek czy baśni, tylko teksty specjalnie przygotowane na potrzeby tej metody dydaktycznej. Rodzic może przygotować tekst samodzielnie – dobrze, żeby jego bohaterem było dziecko. Może też stworzyć opisy do ilustracji. 

Czytaj też:

Głoski
AdobeStock
Rozwój dziecka
Co to są głoski? Czym różnią się od liter? Przykłady i ćwiczenia 
Pomagamy zrozumieć, czym są głoski i czym różnią się od liter. Opisujemy wszystkie głoski występujące w języku polskim. Przedstawiamy podział głosek. Wyjaśniamy, jak należy je liczyć. Zrozumienie tematu ułatwiają przygotowane przez nas proste przykłady i ćwiczenia.

Wyjaśniamy, jakie są głoski w języku polskim i jak odróżnić głoskę od litery. Ta wiedza pomoże w treningu głoskowania, czyli dzielenia słowa na głoski. To ma ogromne znaczenie dla nauki czytania. Przekonaj się, że rozpoznawanie głosek i podział słów na głoski może być łatwy.  Spis treści: Co to są głoski?  Czym różnią się od liter? Jak liczyć głoski? Podział głosek  Głoski: przykłady ćwiczeń Co to są głoski? Czym różnią się od liter? Głoski to najmniejsze, niepodzielne dźwięki mowy. Najprościej można powiedzieć, że głoska jest dźwiękiem, a litera zapisem graficznym . Głoska od litery różni się tym, że głoskę słyszymy i wymawiamy, a literę widzimy i zapisujemy. Wszystkie głoski występujące w języku polskim to: samogłoski : a, ą e, ę, i, o, u, y,  spółgłoski :    b, c, ć, cz, d, dz, dż, dź, f, g, h, j, k, l, ł, m, n, ń, p, r, s, ś, sz, t, w, z, ż, ź. Przykłady głosek Przykładowy podział na głoski warto zacząć od krótkich słów, np. dom: d – o – m (3 głoski: d, o, m), miś: m – i – ś (3 głoski: m, i, ś), kot: k – o – t (3 głoski: k, o, t), mama: m – a – m – a (4 głoski: m, a, m, a), kotek: k – o – t – e – k (5 głosek: k, o, t, e, k). Kiedy widzimy, że podział na głoski idzie dziecku coraz lepiej, można sięgać po coraz trudniejsze przykłady. Na przykład takie, w których liczba głosek wcale nie będzie równa liczbie liter.  Jak liczyć głoski? Bywa, że głoska odpowiada literze, np. w wyrazie „moneta” – jest 6 głosek i 6 liter. Czasami jednak jedna głoska zapisywana jest za pomocą dwóch liter, czyli jest tzw. dwuznakiem. Na przykład w wyrazie „deszcz”...

Kolorowanki literki
Adobe Stock/FATIR29
Edukacja
Kolorowanki „Literki” do nauki alfabetu
Kolorowanki z literkami do druku stopniowo przygotowują przedszkolaka do nauki czytania i pisania. Pierwsze literki dziecko poznaje w przedszkolu i w domu zwykle już około 3. roku życia. Stale utrwala wiedzę, a poprzez ćwiczenia manualne przygotowuje rękę do pracy.

Kolorowanki „Literki” to pomoc dla rodziców, którzy wiedzą, że nie należy zmuszać dziecka do nauki. Alfabet w zabawnych kształtach wzbudza ciekawość małego odkrywcy, a kolorowanie pól z konkretną literką utrwala ją w pamięci. Na początku przygody z czytaniem i pisaniem dobrze jest ćwiczyć spostrzegawczość. To dzięki niej dziecko zauważa różnice pomiędzy podobnymi do siebie symbolami. Spis treści: Kolorowanki – literki w alfabecie Kolorowanki z literkami dla spostrzegawczych – 24 obrazki Kolorowanie literka po literce dla przedszkolaków Kolorowanki – literki w alfabecie Literki do kolorowania mogą przybierać różne ciekawe kształty, np. potworów z zabawnymi minami. Masz pomysł na inny zestaw? Wydrukuj arkusz z samymi literkami, które można ozdobić w dowolny sposób. Możesz zachęcić dziecko, aby zamieniło je w zwierzęta lub rośliny. Kliknij kolorowankę, a otrzymasz wersję w PDF gotową do druku. Kolorowanki z literkami dla spostrzegawczych – 24 obrazki Pomysłowe kolorowanki, które znajdziesz poniżej, kryją w sobie nie tylko literkę, ale i przedmioty, których nazwy zaczynają się od tej literki w języku angielskim. Pokaż dziecku rysunek i zapytaj, co na nim widzi. Oczywiście kilkulatek może podawać nazwy w języku polskim. Wystarczy, że dorosły powie, jak brzmią po angielsku – dziecko w ten sposób osłucha się z innym językiem. Zabawa jest odpowiednia dla starszych przedszkolaków i uczniów klas 1–3, a kolorowanie rysunku na pewno zajmie malucha przez dłuższą chwilę. Obok literki A ukryły się następujące przedmioty: jabłko – apple, kotwica – anchor, żołędź – acorn, awokado – avocado, woda – aqua. Na kolorowance z literką B spróbujcie...

Szlaczki literopodobne
AdobeStock
Edukacja
Szlaczki literopodobne to doskonała pomoc dla dziecka podczas nauki pisania 
Szlaczki literopodobne to doskonałe ćwiczenie, gdy maluch dopiero uczy się pisać. Przygotowałyśmy gotowe obrazki, które wystarczy pobrać i wydrukować.

Szlaczki literopodobne do wydruku będą świetną pomocą dla dziecka podczas nauki pisania liter . Sprawdzą się dla przedszkolaka, ale też pierwszoklasisty, który będzie mógł w ten sposób ćwiczyć tę umiejętność. Rysowanie takich szlaczków ma wiele zalet: ćwiczenia te usprawniają dłoń dziecka, poprawiają koordynację oko-ręka, uczą także odpowiedniego nacisku długopisu na kartkę. Maluch będzie mógł również doskonalić się w sztuce cierpliwości i dokładności.  W następnej kolejności sięgnijcie po szablony liter do wydruku , które dziecko może kolorować, wycinać i układać z nich wyrazy.  Szlaczki literopodobne do nauki pisania :  Szlaczki przypominające litery „o” i „g” Szlaczki podobne do litery „o” i „c” Szlaczki przypominające literę „m” Szlaczki podobne do litery „e” Szlaczki podobne do litery „l” Szlaczki podobne do litery „u” Szlaczki przypominające literę „a” Szlaczki przypominające litery „o” i „g” Ucząc się pisania litery „o” i „g”, dziecko musi ćwiczyć rysowanie obłych, ale też kanciastych kształtów. Na obrazku znajduje się także szlaczek, który przypomina literę „v”.  Szlaczki podobne do litery „o” i „c” Litera „c” wygląda prawie jak połówka litery „o”. Dzięki szlaczkom na tym obrazku dziecko poćwiczy pisanie obu tych liter, a także rysowanie łuków w górę i w dół. Szlaczki przypominające literę „m” Poniższe szlaczki są podobne do litery „m” oraz odwróconej litery „l”. Ćwiczenie należy zacząć od pisania odwróconej litery...

Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
1000 zł na wakacje
Prawo i finanse
Bon 1000 zł na wakacje: od kiedy bon turystyczny 2023? Nowe informacje
Magdalena Drab
świadectwo z paskiem
Wychowanie
Czerwony pasek na świadectwie — od jakiej średniej? Wymagania i kryteria 2023
Joanna Biegaj
początek roku szkolnego 2023
Newsy
Będą dłuższe wakacje: początek roku szkolnego 2023/2024 został przesunięty
Magdalena Drab
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem – czy urlop opiekuńczy 2023 jest płatny?
Joanna Biegaj
Życzenia na Dzień Ojca
Święta i uroczystości
Życzenia na Dzień Ojca 2023: od małego i dorosłego dziecka (krótkie, wzruszające, śmieszne)
Joanna Biegaj
ile dać na komunię
Święta i uroczystości
Ile dać na komunię w 2023: ile do koperty od gościa, dziadków, chrzestnej i chrzestnego?
Maria Nielsen
wniosek u urlop rodzicielski
Prawo i finanse
Wniosek o urlop rodzicielski 2023 – wzór do druku
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
gdzie nad morze z dzieckiem
Czas wolny
Gdzie nad morze z dzieckiem? TOP 10 sprawdzonych miejsc dla rodzin z maluchami
Ewa Janczak-Cwil
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Szkarlatyna - co to oznacza
Zdrowie
Szkarlatyna u dzieci: co to za choroba? Przyczyny, objawy i leczenie płonicy
Beata Turska
larwy kleszczy
Edukacja
Larwy kleszczy – jak wygląda larwa kleszcza i czy jest niebezpieczna? [ZDJĘCIA]
Joanna Biegaj
czy można przykrywać wózek pieluchą
Pielęgnacja
Zakrywanie wózka pieluchą to nie sprytna ochrona przed słońcem. Dziecku grozi szpital!
Magdalena Drab
gęsty katar u dziecka
Zdrowie
Gęsty katar u dziecka – jak szybko się go pozbyć?
Ewa Janczak-Cwil
pas poporodowy
Połóg
Pas poporodowy: kiedy i ile godzin nosić pas brzuszny? [EFEKTY I OPINIE]
Agnieszka Majchrzak
latające kleszcze
Święta i uroczystości
Latające kleszcze – czy strzyżak sarni jest niebezpieczny?
Magdalena Drab
angielskie imiona
Imiona
Angielskie imiona żeńskie i męskie: popularne i ładne (+ ich polskie odpowiedniki)
Joanna Biegaj
uczulenie na słońce
Pielęgnacja
Uczulenie na słońce u dziecka: jak wygląda wysypka od słońca u dziecka? Leczenie, zapobieganie
Małgorzata Wódz