Wtyk amerykański na dobre zadomowił się w Europie. Obecny jest już w Polsce, na Bałkanach, w krajach alpejskich, w Anglii i Szkocji, a w 2020 roku pojawił się również w Finlandii. Obserwowano go także w Japonii i Ameryce Południowej. Choć nie jest duży ani specjalnie brzydki, nie cieszy się sympatią.
Spis treści:
Wtyk to owad, a dokładniej pluskwiak, choć pluskwy nie przypomina. Osiąga rozmiary od 16 do 20 mm. Ma długie patykowate odnóża, długie czułki oraz kłujkę. Jego pancerzyk jest w kolorze brązowo-czarnym z charakterystycznym biało-czarnym prążkowaniem po bokach odwłoka. Potrafi latać, a gdy to robi, jest dosyć głośny. To, co odróżnia wtyka od innych podobnych mu owadów, to charakterystyczny nieprzyjemny zapach.
Owad może zawitać do domowego siedliska. Zwykle w październiku szuka schronienia na zimę, a wtedy potrafi pojawić się w domu lub mieszkaniu. Szuka szpar, najczęściej między podłogą a ścianą, może też wcisnąć się w nieszczelności w meblach. Niełatwo go tam wypatrzeć i stamtąd usunąć.
Wtyk amerykański nie gryzie ani nie żądli ludzi i zwierząt, choć na Węgrzech zgłoszono jeden przypadek ukąszenia człowieka przez tego owada. Naukowcy uważają, że był to wypadek, gdyż wtyki amerykańskie żywią się roślinami, a nie krwią. Gdy zagoszczą w ogrodzie, potrafią narobić szkód. Żerują na drzewach iglastych, a tam z zielonych szyszek i igieł wysysają sok, co może prowadzić do wysychania roślin. Szczególnie często wtyki atakują sosny.
Według raportu ugryzienie wtyka amerykańskiego spowodowało bolesne podrażnienie i uszkodzenie naskórka trwające 48 godzin. Zaczerwienienie wokół ukłucia utrzymywało się cztery tygodnie.
Podrażniony wtyk amerykański wydziela odstręczający zapach – ostry i nieprzyjemny. To tzw. feromony obronne o bardzo gorzkim aromacie. Odór utrzymuje się dość długo, ale jeśli owad pozostawi substancje aromatyczne na łatwo dostępnych powierzchniach, wystarczy je dokładnie umyć, aby smród znikł.
Wtyka amerykańskiego nazywa się skunksem wśród owadów.
Wtyka amerykańskiego najlepiej chwytać, zanim wciśnie się w jakiś zakamarek i lepiej to robić delikatnie, żeby nie wydzielił zapachu. Po schwytaniu trzeba go wynieść na powietrze i wypuścić z nadzieją, że uda mu się znaleźć schronienie w naturze, a nie w mieszkaniu.
Ukrytego w niedostępnym miejscu wtyka amerykańskiego lepiej zostawić w spokoju, żeby nie skropił „pachnidłem” zakamarków, których nie da się umyć. Wiosną z pewnością poszuka drogi wyjścia i soczystych igieł iglaków.
Do walki z ukrytymi w domu wtykami amerykańskimi można ewentualnie zaprząc środki owadobójcze w postaci płytek wydzielających trujące dla nich substancje. Trzeba jednak pamiętać, że nie wszystkie tego typu środki są bezpieczne dla ludzi, zwłaszcza dla dzieci. Zawsze należy czytać ulotkę dołączoną do „trutki” i stosować się do zwartych tam zaleceń – np., zastosować środek przed wyjściem z domu, a po powrocie dobrze wywietrzyć mieszkanie.
Wiosną owady „wyprowadzają się” z domów na pobliskie drzewa iglaste. Żywią się rozwijającymi się nasionami i wczesnymi kwiatami różnych gatunków drzew iglastych. Samice składają rzędy jaj na igłach drzew żywicielskich, z których wylęgają się nimfy po około 10 dniach. Zaczynają wtedy żywić się delikatnymi łuskami stożków, a czasem igłami. Nimfy są pomarańczowe i brązowe, w miarę rozwoju stają się czerwonawo-brązowe do brązowych. Nimfy przechodzą przez pięć faz rozwoju i osiągają dorosłość pod koniec sierpnia. Dorosłe osobniki żywią się dojrzewającymi nasionami drzew iglastych, dopóki nie będą szukać „kwatery” na zimę.
Dorosłe wtyki amerykańskie potrafią latać i biegać, ale zwykle poruszają się dość niemrawo. W sezonie wiosennym i letnim wykazują aktywność zarówno dniem jak i nocą.
Źródło: entomologytoday.org, researchgate.net, kidadl.com
Zobacz także:
Harara jest bardzo rzadkim syndromem, który może wystąpić po ugryzieniu meszki . W naszej szerokości geograficznej występuje bardzo rzadko, ale wykluczyć jej nie można. O samej hararze nadal niewiele wiadomo, gdyż praktycznie nie ma na jej temat prac naukowych, a te, które wspominają tę chorobę, są nieliczne lub bardzo stare. Spis treści: Harara – co to jest? Objawy harary Harara – leczenie Harara – co to jest? Harara, zwana po łacinie Urticaria multiformis endemica jest zatruciem organizmu wywołanym toksyczną śliną meszki . Syndrom ten może dotknąć niemowlęta, a także dorosłych, ale tylko osoby w śpiączce alkoholowej. Pojawia się, gdy organizm zareaguje gwałtownie na białka trafiające do niego po ugryzieniu meszki. Jak wynika z jedynej cytowanej pracy opublikowanej w 1939 roku na temat tej choroby, harara może trwać od 3 do 4 miesięcy. Jest chorobą najczęściej pojawiającą się w Palestynie między majem a listopadem i na tych terenach najczęściej dotyka imigrantów oraz dzieci. Objawy harary Pierwszym objawem harary jest wielopostaciowa pokrzywka, czyli różnego typu zmiany skórne w postaci wysypki. Pojawia się ona przede wszystkim na rękach i nogach. Harara może doprowadzić do obrzęku płuc , który objawia się: dusznością, sapką, kaszlem, sinieniem ust a nawet całej twarzy. Chory z obrzękiem płuc zwykle przyjmuje pozycję siedzącą (w niej łatwiej się oddycha), jest spocony i z całych sił walczy o oddech. Nieleczona harara, która doprowadziła do obrzęku płuc, może skończyć się śmiercią. Harara – leczenie Jeśli objawy choroby ograniczają się do pokrzywkowych zmian skórnych, stosuje się leki przeciwalergiczne i ewentualnie miejscowe. Chory z obrzękiem płuc bezwzględnie wymaga hospitalizacji. Najlepszym sposobem na uniknięcie harary...
Chociaż ugryzienie szerszenia oznacza wstrzyknięcie dawki toksyn nie większej niż w przypadku pszczoły czy osy, to samo jego użądlenie może być bardziej bolesne. Wynika to z faktu, że żądło szerszeni jest większe . Poniżej podajemy najważniejsze informacje, jak postępować po użądleniu szerszenia oraz jak się przed nim chronić. Spis treści: Ugryzienie szerszenia – objawy Ukąszenie szerszenia: postępowanie Ugryzienie szerszenia – domowe sposoby Ukąszenie szerszenia: co robić w przypadku alergii Zapobieganie użądleniom szerszeni Ugryzienie szerszenia – objawy Czasami, nie do końca wiadomo, jaki owad użądlił, zwłaszcza gdy ukąszenie dotyczy dziecka, które nie odróżnia szerszenia od osy czy pszczoły. Na szczęście, tak naprawdę, nie ma to większego znaczenia, gdyż odczyn po użądleniu każdego z tych owadów będzie wyglądał podobnie i może mieć takie same skutki. Jak wygląda ugryzienie szerszenia? De facto nie jest to ugryzienie, a użądlenie – owad wbija żądło, wpuszcza jad i wycofuje się. Pojawiające się objawy to reakcja organizmu na jad szerszenia. Typowe objawy po ukąszeniu szerszenia: ostry, nagły ból – występuje jako pierwszy, brak żądła w skórze (pszczoła zostawia żądło, a szerszeń i osa – nie), ślad po ukłuciu zwykle jest widoczny, jest to malutka „dziurka” w skórze w miejscu bólu, zaczerwienienie skóry, świąd, obrzęk, odczyn zapalny. Poniżej na zdjęciu widać objawy ugryzienia szerszenia: Ugryzienie szerszenia. Zdjęcie: weerachaiphoto/Adobe Stock Na tym zwykle się kończą objawy ukąszenia szerszenia u osoby, która nie jest uczulona na jad owadów, a którą użądlił jeden szerszeń. Natomiast w przypadku licznych użądleń lub alergii, mogą także wystąpić: puchnięcie warg i twarzy , obrzęk gardła,...
