Celiakia to wrodzona (i utrzymująca się całe życie) nietolerancja glutenu, czyli białka zawartego w pszenicy, jęczmieniu, życie i owsie. Zwana jest także chorobą trzewną. Występuje znacznie częściej w rodzinach, w których ktoś już na nią chorował i częściej dotyka dziewczynek. Celiakia nie jest tym samym, co przejściowa nietolerancja glutenu, która zdarza się u niemowląt na etapie rozszerzania diety i z której dziecko wyrasta. Chory na celiakię nigdy nie będzie mógł spożywać produktów zawierających gluten.
Spis treści:
Chorujące na celiakię dzieci muszą unikać glutenu – jego spożywanie powoduje uszkodzenie kosmków jelitowych w jelicie cienkim. A to z kolei prowadzi do zmniejszenia powierzchni, przez którą wchłaniane są składniki odżywcze. U dziecka rozwija się tzw. zespół złego wchłaniania.
Pełny obraz choroby trzewnej spotykamy najczęściej do końca drugiego roku życia. Objawia się drażliwością, utratą łaknienia i przewlekłą biegunką z oddawaniem jasnych, brzydko pachnących kupek (jedna bardzo obfita) zawierających tłuszcz. Chory maluch ma mniejszą masę ciała, a później jest niskiego wzrostu. U małych dzieci można też zauważyć zmniejszone napięcie mięśni (duży wzdęty brzuszek). Na śluzówkach jamy ustnej mogą pojawiać się owrzodzenia.
Celiakia może także przybierać formę objawów skórnych zwanych chorobą Duhringa. Schorzenie tego typu jednak daje o sobie znać później niż standardowa odmiana celiakii: choroba Duhringa występują najczęściej między 14. a 40. rokiem życia. Prawdopodobieństwo wystąpienia celiakii w tej formie rośnie wprost proporcjonalnie do wieku.
Objawy skórne sygnalizujące celiakię to przede wszystkim wysypka w postaci swędzących pęcherzyków, które pojawiają się na twarzy, głowie, a czasem na całym ciele.
U dzieci bywa nietypowy. Biegunka może nie występować, a charakterystyczny jest niedobór masy ciała, utrzymująca się i niepodlegająca leczeniu niedokrwistość z powodu niedoboru żelaza, które w tej chorobie bardzo się źle wchłania. Mogą też występować cechy niedoboru witaminy D.
Pierwszym krokiem w rozpoznaniu celiakii jest skierowanie na badanie krwi na obecność przeciwciał przeciwgliadynowych, przeciwendomysialnych i innych. Aby ostatecznie ustalić lub wykluczyć rozpoznanie celiakii, wykonuje się ocenę mikroskopową śluzówki jelita cienkiego – wcześniej konieczna jest biopsja drogą endoskopową (zabieg ten jest bardzo bezpieczny).
Chorego malucha powinien prowadzić gastroenterolog dziecięcy. Właściwa dieta opracowana specjalnie dla maluchów cierpiących na celiakię powinna opierać się na:
Pod wpływem takiej diety objawy celiakii dość szybko się cofają. Poprawia się niedokrwistość, wypróżnienia normalizują się, dziecko zaczyna przybierać na wadze. Należy pamiętać, że nieleczona celiakia, oprócz wyniszczenia organizmu, może być przyczyną nowotworów w wieku dojrzałym.
Raczej nie, ponieważ jest schorzeniem wynikającym w dużej mierze z uwarunkowań genetycznych, ale badania wykazały, że w niektórych przypadkach można zmniejszyć ryzyko celiakii dzięki wczesnemu wprowadzeniu do diety niewielkich ilości glutenu. Organizm malucha powoli będzie się do niego przyzwyczajać i nauczy się go tolerować. Wprowadź gluten do diety dziecka najwcześniej, gdy skończy cztery miesiące (ale nie później niż w 26. tygodniu życia). Zacznij podawać np. kaszę mannę lub inną kaszkę zbożową. Możesz dodawać ja też do zupy. Koniecznie w małych ilościach i uważnie obserwując reakcje organizmu dziecka.
Zobacz też:
Na początek uspokajamy – ujawnienie celiakii po ciąży zdarza się naprawdę rzadko. Grażyna Konińska, wiceprezes Polskiego Stowarzyszenia Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej mówi, że zachorowania na celiakię po ciąży to niewielki procent wszystkich przypadków. "Z ankiet, które przeprowadzamy, wynika, że są to pojedyncze sytuacje". U kogo celiakia może ujawnić się po ciąży Jednak jest sporo kobiet, u których zdiagnozowano celiakię w dzieciństwie , a które w międzyczasie z różnych powodów przestały stosować dietę bezglutenową (całkowita eliminacja glutenu z jadłospisu to jedyny sposób leczenia celiakii). Właśnie u nich w ciąży lub bezpośrednio po niej choroba często "wraca". Jest jeszcze inna grupa kobiet, u których celiakia może się ujawnić po ciąży. To kobiety, które mają celiakię zapisaną w genach, ale choroba nie daje u nich żadnych objawów. Ten stan może trwać latami. Dr Włodzimierz Zych , gastroenterolog, tłumaczy, że ciąża jest bardzo dużym wysiłkiem dla organizmu kobiety. Właśnie to może być katalizatorem utajonej choroby. Jeżeli przyszła mama ma celiakię, ale o tym nie wie (czyli nie stosuje diety bezglutenowej, która jest jedynym sposobem leczenia), prawdopodobnie sama ma poważne niedobory, np. żelaza, niektórych witamin, minerałów. W ciąży duża część zasobów mamy jest przekazywana dziecku. W takiej sytuacji choroba zaczyna dawać objawy. Ale nie zawsze od razu można je rozpoznać jako objawy chorobowe. Np. senność jest typowym objawem ciążowym, chociaż może być także jednym z objawów celiakii. Bardziej charakterystyczne dla celiakii są natomiast poważne niedobory żelaza, które nie dają uzupełnić się suplementami. Celiakia - od braku do pełni objawów Celiakia to specyficzna choroba, która latami może nie dawać żadnych objawów. To tym bardziej dziwne, że zazwyczaj myślimy o...
Testy nad szczepionką dzięki, której chorzy na celiakię będą mogli bezpiecznie jeść gluten , wchodzą w decydującą fazę testowania - szczepionka, zwana Nexvax2, ma zatrzymywać stan zapalny organizmu, który zwykle występuje, gdy ludzie z celiakią spożywają gluten. Testy próbne z pozytywnym wynikiem Celiakia jest jedną z najczęstszych chorób przewodu pokarmowego w Europie. Szacuje się, że w Polsce choruje na nią 400 tys. ludzi. Choroba może wystąpić w każdym wieku, jednak najczęściej ujawnia się u małych dzieci. Amerykańscy naukowcy są w trakcie opracowywania szczepionki przeciw celiakii. Prace nad nią trwają od lat, w 2011 roku przeszły pierwsze testy, które uzyskały pozytywny wynik. Teraz czas na testy na chorych Firma ImmusanT, z siedzibą w amerykańskim stanie Massachusetts pracująca nad szczpionką Nexvax2, otrzymała dwa lata temu fundusze w wysokości 40 milionów dolarów , co umożliwiło kontynuowanie badań nad szczepionką. Druga runda testów rozpocznie się w australijskim szpitalu Royal Melbourne Hospital, a następnie w innych miastach tego kraju. W sumie ImmusanT liczy na przeprowadzenie badań na 150 pacjentach ze Stanów Zjednoczonych, Australii i Nowej Zelandii. To może być rewolucja w walce z celiakią "Udana terapia, która może przywrócić normalną tolerancję glutenu, zrewolucjonizuje postępowanie z celiakią "- powiedział szef badań nad celiakią i gastroenterolog w Royal Melbourne Hospital dr Jason Tye-Din. Podkreślił, że szczepionka została zaprojektowana z myślą o 90 procentach pacjentów z celiakią, z genetyczną postacią choroby HLA-DQ2. Zdaniem naukowców Nexvax2 nie pozwoli od razu osobom z celiakią ponownie jeść produkty zawierające gluten - szczepionka pozwoli budować odporność na gluten i usuwać negatywne skutki jego jedzenia. Tej choroby nie można bagatelizować...
