Co musi umieć dziecko w przedszkolu?
AdobeStock
Edukacja

Gotowość przedszkolna: kiedy dziecko jest gotowe do przedszkola?

Jeśli zastanawiasz się, czy twoje dziecko jest gotowe do przedszkola, podpowiadamy, jak to sprawdzić. Gotowość przedszkolna to zespół różnych umiejętności, dzięki którym maluch może poradzić sobie w grupie bez pomocy rodziców. Korzystanie z nocnika oraz zdolność do mówienia o swoich potrzebach to tylko niektóre rzeczy, które składają się na gotowość przedszkolną 3-latka. Wyjaśniamy też, kiedy dziecko nie jest gotowe do przedszkola.
mgr Joanna Kęska
Konsultacja merytoryczna

Jako rodzic 3-latka pewnie denerwujesz się na równi z dzieckiem i zastanawiasz się, czy to na pewno dobry moment, by posłać malucha do przedszkola. Spokojnie, wbrew pozorom łatwo sprawdzić, czy dziecko jest już gotowe na taką zmianę. Gotowość przedszkolna to ważne umiejętności, które pomogą maluszkowi zaadaptować się w grupie innych przedszkolaków i w pełni korzystać z przedszkolnych zajęć. Sukces w przedszkolu zwykle osiągają te dzieci, których rodzice mogą twierdząco odpowiedzieć na wymienione niżej pytania.

Wybieramy plecak dla przedszkolaka - film

Czy dziecko jest gotowe do przedszkola?

Rodzice często nie wiedzą dokładnie, kiedy dziecko jest gotowe do przedszkola. Odpowiadamy: już 3-latek może osiągnąć tzw. gotowość przedszkolną. Zastanów się i uczciwie odpowiedz na poniższe pytania:

Czy twoje dziecko nie nosi już pieluch?

Choć nie wszystkie dzieci wyrastają z pieluch w tym samym czasie, trzy-, czterolatki, a nawet część dwulatków umie sobie już bez nich poradzić. I to bez względu na to, czy chodzą do przedszkola, czy nie. Jeśli twoje dziecko jest odpieluchowane i przyzwyczajone do korzystania z nocnika, próbuj zachęcić je do używania sedesu (pamiętaj o zakupie odpowiedniej nakładki), aby umiało sobie w przyszłości poradzić w przedszkolnej łazience. Przygotuj się również, że na początku przedszkolnej kariery z powodu stresu dziecku czasem mogą zdarzać się awarie.  

Czy dziecko umie sobie czasem poradzić bez pomocy dorosłych?

Im bardziej samodzielny jest przedszkolny debiutant, tym lepiej. Opiekunki starają się pomagać we wszystkich czynnościach, ale niemożliwe jest, aby obsłużyły naraz wszystkie dzieci. Maluch, który sam je zupę, zamiast czekać, aż go ktoś nakarmi, czuje się przy stole pewniej i przede wszystkim nie wstaje od niego głodny. Podobnie dziecko, które próbuje samo myć ręce lub zęby (o to też dbają maluchy w przedszkolu), które zakłada na siebie ubranko (choćby tylko spodenki i  kapcie, bo w trudniejszych rzeczach pomagają panie nauczycielki), ma mniej powodów do zmartwień.

Własna nieporadność, którą dostrzeże każdy maluch, porównując się z bardziej sprawnymi kolegami, może skutecznie zniechęcić do chodzenia do przedszkola.

Czy dziecko samo mówi o swoich potrzebach?

Kandydat na przedszkolaka powinien umieć sam mówić o własnych potrzebach w sposób zrozumiały nie tylko dla najbliższej rodziny. Ty na pewno wiesz, o co chodzi, gdy twoje dziecko woła np. „koko”, ale pani w przedszkolu trudno będzie się domyślić, że w tym konkretnym przypadku maluszek domaga się czegoś do... picia.

Możesz bawić się z dzieckiem w przedszkole – ty udajesz przedszkolaka, który przychodzi do pani i mówi jej, że np. chce mu się siusiu i musi iść do toalety, albo opowiada, że przed wyjściem na spacer nie może znaleźć czapki w szatni. Nigdy nie wiadomo, czy taki scenariusz wydarzeń niedługo nie zostanie zrealizowany.

Czy 3-latek potrafi siedzieć spokojnie i słuchać?

Przedszkolaki nie tylko radośnie się bawią, czasem także muszą usiąść i posłuchać, co ma im do powiedzenia pani. Od najmłodszych dzieci oczekuje się niewiele, zaledwie około pięciu minut skupienia, które potrzebne są np. do wysłuchania bajki czytanej lub opowiadanej przez nauczycielkę, do nauki piosenki, poznania reguł nowej zabawy lub wyjaśnienia, co i w jaki sposób dzieci będą malowały.

Ćwiczcie w domu tę umiejętność, np. czytając dziecku przed snem, gdy spokojnie leży w łóżku, opowiadając mu ciekawe historyjki. Możesz też puszczać mu audiobooki czy muzyczne słuchowiska dla dzieci. Spróbuj nauczyć malca nowej zabawy i poproś go, by przez chwilę spokojnie posłuchał jej zasad.

Czy dziecko miało wcześniej okazję poznać przedszkole?

To, co znajome, wydaje się mniej groźne. Zadbaj więc, by maluch jak najwięcej dowiedział się o przedszkolu, zanim go do niego poślesz. Warto wcześniej poznać rozkład sal, szatnię, a także panią, która będzie miała pod opieką najmłodszą grupę. Od dobrego kontaktu z nią zależy, czy dziecko szybko się oswoi z nową sytuacją. Opowiedz mu, że gdy zostanie w przedszkolu, to pani będzie się nim opiekować i do niej należy zwracać się ze wszystkimi sprawami. Pani będzie wymyślać gry i zabawy, śpiewać piosenki, zabierać dzieci na spacer.

Porozmawiaj z dyrektorką przedszkola o  możliwości zwiedzenia budynku, ogrodu i poznania wychowawczyni najmłodszej grupy. Możesz wybrać się do przedszkola ze znajomą osobą, która posyła tam swoje dzieci. Postaraj się, żeby dziecko wiedziało, jak przedszkolaki spędzają czas, jak się bawią, jak siedzą razem przy małych stolikach i jedzą śniadania, obiady, podwieczorki. Jeśli w przedszkolu jest leżakowanie, nie odzwyczajaj malucha od popołudniowej drzemki. Często bywa tak, że dzieci, które nie leżakują, nie mają w tym czasie ciekawych zajęć i zwyczajnie się nudzą.

Czy 3-latek próbuje bawić się z innymi dziećmi?

Cieszysz się, że twoje dziecko wreszcie „pójdzie do dzieci” i dzięki przedszkolu poczuje, jaką przyjemnością są zabawy z rówieśnikami. Stanie się tak, ale nie od razu. Dzieci dwu-, trzyletnie dopiero uczą się nawiązywać kontakty, więc pierwsze zabawy w grupie są właściwie zabawami w towarzystwie innych maluchów (każdy zajmuje się sobą i patrzy, co robią inni).

Możesz pomóc dziecku w nawiązywaniu znajomości. Jeśli widzisz, że na podwórku lub placu zabaw nawiązywanie znajomości sprawia mu trudność, postaraj się to ułatwić. Zapytaj, jak kolega lub koleżanka ma na imię, przedstaw swoje dziecko, spytaj, w co nowo poznany maluch lubi się bawić. Zapraszaj również do domu znajomych, którzy mają małe dzieci, to pozwoli doskonalić sztukę bycia towarzyskim.

Możesz chodzić z dzieckiem na zajęcia dla maluchów w osiedlowym klubiku, do kluboksięgarni, aby oswajał się z grupą rówieśników. I koniecznie na zajęcia adaptacyjne w przedszkolu. Udział w nich to najlepsze, co możesz zrobić, aby ułatwić przedszkolny debiut. Maluch spróbuje wcielić się w rolę przedszkolaka: powiesi kurteczkę w szatni, skorzysta z toalety dla dzieci, umyje rączki w łazience, siądzie przy małym stoliczku – na własnej skórze przekona się, że w tym nowym miejscu daje sobie radę.  

Czy zdarzało mu się spędzać trochę czasu bez mamy i taty?

Choćby przedszkole było najcudowniejsze na świecie, nie ma w nim mamy i taty i to jest główny powód, dla którego wiele maluchów przeżywa trudne chwile na początku września. Łatwiej rozłąkę z rodzicami znoszą dzieci, które miały już okazje zostawać pod opieką innych osób. Jeśli twój maluch nie odstępował cię dotąd na krok, zaplanuj mu mały trening rozstań. Na początku możesz zostawiać go na 2-3 godziny pod opieką babci, cioci lub zaprzyjaźnionej sąsiadki. Maluch powinien nabrać przekonania, że rozstanie z mamą zawsze kończy się jej powrotem.

Potem zorganizuj wizytę z nocowaniem poza domem, np. u cioci lub zaprzyjaźnionej rodziny, która ma małe dzieci. Dokładnie omów, kiedy przyjdziesz, np. zaraz po śniadaniu, i zrób wszystko, by dziecko nie straciło do ciebie zaufania. Kolejnym etapem może być kilkudniowy pobyt bez rodziców, np. u babci. Warto jednak wziąć od razu pod uwagę możliwości malucha – dla niektórych dwu-, trzylatków nawet dwa dni bez mamy mogą się bardzo dłużyć.

Czy dziecko miało okazję rysować, lepić, malować?

Zajęcia plastyczne wypełniają sporo czasu przedszkolakom. Chętniej biorą w nich udział dzieci, które już mają za sobą podobne doświadczenia. Poćwiczcie w domu rysowanie, lepienie, wycinanie, układanie puzzli, budowanie z klocków. Sprawne manualnie, twórcze dziecko lepiej czuje się w grupie rówieśników i z dumą prezentuje rodzicom swoje prace wywieszone na wystawie w przedszkolu.

Kiedy dziecko nie jest gotowe do przedszkola?

Nie każdy 3-latek jest gotowy do przedszkola. Każde dziecko rozwija się w swoim tempie, więc jeden 3-latek może osiągnąć już gotowość przedszkolną, inny będzie potrzebował więcej czasu na przygotowanie się do zmian. Nie ma w tym nic niepokojącego. Zdarza się również, że dziecko może iść do przedszkola wcześniej, np. w wieku 2,5 lat – to także jest w porządku.

Po czym poznać, że jednak jest jeszcze za wcześnie? Dziecko nie jest gotowe do przedszkola, jeśli:

  • stres spowodowany wyjściem z domu lub pozostawieniem w przedszkolnej sali jest naprawdę silny (dziecko ma problemy żołądkowe, wpada w histerię nie do opanowania);
  • pobyt w przedszkolu powoduje zmianę zachowania u dziecka – maluch staje się apatyczny, osowiały, traci apetyt;
  • dziecko spędza czas w przedszkolu samotnie, nie je, nie bawi się, jest smutne.
Ważne: nie wszystkie problemy z adaptacją przedszkolu oznaczają, że dziecko nie jest gotowe na zostanie przedszkolakiem. Wpadki higieniczne, płacz podczas rozstania, stanowcze twierdzenie „nie pójdę do przedszkola” to naturalne reakcje na zmianę. Warto zachęcać malucha, oswajać go z nowym miejscem, pokazywać pozytywne strony przedszkola. W końcu przed malcem całkiem nowy etap, rozwijanie samodzielności i odkrywanie świata – potrzeba na to czasu i cierpliwości.

Zobacz też:

pierwsze dni w przedszkolu
AdobeStock
Edukacja
Pierwsze dni w przedszkolu: dziecko płacze i boi się? Nie popełniaj tych błędów!
Pierwsze dni i tygodnie w przedszkolu mogą upłynąć pod znakiem płaczu dziecka i niechęci wobec nowego miejsca. To zwykle przejściowe smutki. Trwają krócej lub dłużej, ale z czasem wszyscy przyznają, że przedszkole to najlepsze rozwiązanie.

Dzieci nie lubią być niczym zaskakiwane, dlatego rozpoczęcie przedszkolnej edukacji powinno poprzedzić solidne przygotowanie i ustalenie odpowiedniej strategii na pierwsze tygodnie. Dni adaptacyjne w przedszkolu , które już zapewne macie za sobą, to bardzo ważny krok w oswajaniu z nowym miejscem. Jeśli jednak poprzestaniecie tylko na nich, szybko może okazać się, że to jednak za mało. Bo pójście do przedszkola to duże wyzwanie nawet dla otwartego i towarzyskiego dziecka. Oto rady dla rodziców na pierwsze dni dziecka w przedszkolu, przygotowane wspólnie z ekspertami – psychologiem i nauczycielem przedszkolnym. Wcześniejsze doświadczenia dziecka są ważne Nawet dziecko, które chodziło wcześniej do żłobka lub brało udział w zajęciach klubu malucha, może mieć w pierwszych tygodniach trudność z zostawaniem w przedszkolu. Może czuć się onieśmielone nowym miejscem i kolegami. Może udzielić mu się nastrój innych dzieci (skoro one płaczą przy rozstaniu, popłaczę i ja). Pierwsze dni są jednak najtrudniejsze dla tych dzieci, które nie są przygotowane do rozłąki , do tej pory pozostawały w domu pod opieką mamy, babci lub niani. Dla nich pójście do przedszkola to naprawdę wielka zmiana i tu mogą pojawić się kłopoty z adaptacją przedszkolną. Nigdy nie strasz dziecka przedszkolem! Staraj się dużo z dzieckiem rozmawiać. Podkreślaj pozytywne strony przedszkola.  Opowiadaj o tańcach w kółeczku, rysowaniu, lepieniu z plasteliny, wyjściach na plac zabaw. Wspominaj swoją przedszkolną edukację (pomiń przykre momenty), pokaż zdjęcia z tego czasu. Pamiętaj, by nigdy nie straszyć dziecka przedszkolem. Nawet w żartach! Ugryź się w język, zanim wypowiesz kwestię w stylu: musisz ładnie zjadać obiadek, bo pani w przedszkolu na pewno nie będzie zachwycona resztkami na talerzu. Kieruj się wyczuciem.  Uwaga! Jeśli zauważysz, że dziecko ma...

dziecko nie chce chodzić do przedszkola
Adobe Stock
Wychowanie
Dziecko nie chce chodzić do przedszkola – skąd ta niechęć?
Niemal każde dziecko nie chce chodzić do przedszkola na początku swojej przygody z tą instytucją. To normalna reakcja, w końcu pójście do przedszkola to ogromna zmiana w życiu kilkulatka, który ma prawo czuć się niepewnie i protestować. Zwykle dramatycznie okazywana niechęć mija po okresie adaptacyjnym. Co w tym pomaga?

Do przedszkola zwykle przyjmuje się dzieci, które skończyły trzy lata. Jednak nie każdy trzylatek jest gotowy do rozstania z mamą. To, że tak małe dziecko nie chce chodzić do przedszkola, jest normalną, a wręcz prawidłową reakcją. W przedszkolu wszystko jest nowe: są opiekunki zamiast mamy, babci czy niani, jest inne otoczenie i grupa dzieci, z którymi trzeba dzielić się uwagą opiekunek. To naprawdę trudne dla malucha, który do tej pory miał dla siebie całą uwagę najbliższych.  Wyjaśnimy przyczyny niechęci do przedszkola i podajemy sposoby, jak sobie z nią radzić. Spis treści: Dlaczego dziecko nie chce chodzić do przedszkola? Porady, gdy dziecko nie chce chodzić do przedszkola Co zrobić, żeby uniknąć niechęci dziecka do przedszkola Dlaczego dziecko nie chce chodzić do przedszkola? Pierwsze dni w przedszkolu  na ogół bywają trudne.   Niektóre dzieci demonstrują swoją niechęć do przedszkola już od pierwszego dnia. Inne dopiero po kilku pozornie udanych dniach. Tak zwykle zachowują się dzieci, których wyobrażenia o przedszkolu nie zgadzają się z rzeczywistością. Rodzice często upatrują przyczyny niechęci w niemiłej pani albo niesmacznych obiadach. Tymczasem powód jest inny. Trzyletni malec silnie przeżywa rozłąkę z mamą lub inną osobą, która dotychczas się nim opiekowała. Jeśli przez wiele dni przy rozstaniu z rodzicami dziecko płacze, trzeba mu pomóc. Warto np. przez jakiś czas odbierać je tuż po obiedzie. Bywa, że maluchowi pomaga zabrana z domu ulubiona przytulanka. Ważne, aby pomimo trudności zawsze wyrażać się o przedszkolu pozytywnie i wspominać własne pozytywne doświadczenia. Zazwyczaj po miesiącu lub dwóch problem znika. Protesty dziecka w domu czy w drzwiach przedszkola, które  trwają maksimum do 3 miesięcy , są normą. Tyle czasu potrzebują niektóre...

Obowiązek przedszkolny: kto mu podlega i od jakiego wieku trzeba iść do przedszkola?
Adobe Stock
Edukacja
Obowiązek przedszkolny: kto mu podlega i od jakiego wieku trzeba iść do przedszkola?
Na każdym dziecku w Polsce spoczywa obowiązek przedszkolny. Może on zostać dwukrotnie odroczony, jednak bez przekraczania pewnego wieku dziecka. O tym, kto podlega obowiązkowi przedszkolnemu oraz w jakiej formie ma być on realizowany, mówią zapisy prawa.

W obliczu wielu zmian, które zachodziły w ostatnich latach, rodzicom może być ciężko nadążać za nowymi wytycznymi, również tymi dotyczącymi obowiązku przedszkolnego. Oto aktualne zasady  rekrutacji do przedszkoli na rok 2022/2023 i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych. Spis treści:  Obowiązek przedszkolny w Polsce Obowiązek przedszkolny – od ilu lat? Obowiązek przedszkolny u młodszych dzieci Odroczenie obowiązku przedszkolnego Obowiązek przedszkolny – ustawa Zaświadczenie o spełnianiu obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego Obowiązek przedszkolny w Polsce Roczne przygotowanie przedszkolne obowiązuje dzieci w wieku 6 lat. Rodzice mają obowiązek zapisać dziecko do przedszkola albo oddziału przedszkolnego w szkole, lub zapewnić mu możliwość spełnienia tego obowiązku w innej formie. Dodatkowo muszą zadbać o to, żeby dziecko regularnie uczęszczało na zajęcia, a jeśli realizuje ono obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego w innej formie (np. w ramach edukacji domowej ), rodzice są zobowiązani stworzyć dziecku odpowiednie warunki do nauki. Obowiązek przedszkolny – od ilu lat? Wychowanie przedszkolne jest dostępne dla dzieci od początku roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym kończą 3 lata, do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym skończą 7 lat. Sześciolatki mają obowiązek odbyć roczne przygotowanie przedszkolne w: przedszkolu, oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej, innej formie wychowania przedszkolnego. Obowiązek ten rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 6 lat. Jest to istotne w kontekście przywrócenia rozpoczynania obowiązku szkolnego w wieku 7 lat. Na wniosek rodziców naukę w szkole podstawowej może także rozpocząć dziecko, które w...

Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
1000 zł na wakacje
Prawo i finanse
Bon 1000 zł na wakacje: od kiedy bon turystyczny 2023? Nowe informacje
Magdalena Drab
początek roku szkolnego 2023
Newsy
Będą dłuższe wakacje: początek roku szkolnego 2023/2024 został przesunięty
Magdalena Drab
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem – czy urlop opiekuńczy 2023 jest płatny?
Joanna Biegaj
ile dać na komunię
Święta i uroczystości
Ile dać na komunię w 2023: ile do koperty od gościa, dziadków, chrzestnej i chrzestnego?
Maria Nielsen
wniosek u urlop rodzicielski
Prawo i finanse
Wniosek o urlop rodzicielski 2023 – wzór do druku
Magdalena Drab
Wyjątkowe życzenia na Dzień Matki
Święta i uroczystości
Życzenia na Dzień Matki: wyjątkowe dla wyjątkowej mamy
Luiza Słuszniak
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
gdzie nad morze z dzieckiem
Czas wolny
Gdzie nad morze z dzieckiem? TOP 10 sprawdzonych miejsc dla rodzin z maluchami
Ewa Janczak-Cwil
ile punktów można zdobyć na egzaminie ósmoklasisty
Edukacja
Punkty na egzaminie ósmoklasisty 2023: ile trzeba mieć punktów?
Joanna Biegaj
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Szkarlatyna - co to oznacza
Zdrowie
Szkarlatyna u dzieci: co to za choroba? Przyczyny, objawy i leczenie płonicy
Beata Turska
larwy kleszczy
Edukacja
Larwy kleszczy – jak wygląda larwa kleszcza i czy jest niebezpieczna? [ZDJĘCIA]
Joanna Biegaj
czy można przykrywać wózek pieluchą
Pielęgnacja
Zakrywanie wózka pieluchą to nie sprytna ochrona przed słońcem. Dziecku grozi szpital!
Magdalena Drab
gęsty katar u dziecka
Zdrowie
Gęsty katar u dziecka – jak szybko się go pozbyć?
Ewa Janczak-Cwil
pas poporodowy
Połóg
Pas poporodowy: kiedy i ile godzin nosić pas brzuszny? [EFEKTY I OPINIE]
Agnieszka Majchrzak
latające kleszcze
Święta i uroczystości
Latające kleszcze – czy strzyżak sarni jest niebezpieczny?
Magdalena Drab
angielskie imiona
Imiona
Angielskie imiona żeńskie i męskie: popularne i ładne (+ ich polskie odpowiedniki)
Joanna Biegaj
uczulenie na słońce
Pielęgnacja
Uczulenie na słońce u dziecka: jak wygląda wysypka od słońca u dziecka? Leczenie, zapobieganie
Małgorzata Wódz