Wstrząs anafilaktyczny najbardziej zagraża dzieciom mającym alergie pokarmowe. Jeżeli jesteśmy rodzicami alergicznego dziecka, koniecznie musimy wiedzieć, jak objawia się wstrząs anafilaktyczny oraz jak szybko i skutecznie pomóc dziecku. Jeżeli tylko zauważymy pierwsze objawy wstrząsu anafilaktycznego, nie zwlekajmy z pomocą, bo tu chodzi o życie dziecka.
Wstrząs anafilaktyczny:
Co to jest wstrząs anafilaktyczny?
Wstrząs anafilaktyczny (anafilaksja, z łac. anaphylaxia, commotus anaphylaciticus) jest najostrzejszą i najgroźniejszą reakcją alergiczną organizmu. Może mieć przebieg łagodny, ale jeżeli wystąpią wszystkie objawy, zagraża życiu. Dzieci reagują najczęściej wstrząsem anafilaktycznym na pokarmy, a dorośli na leki i użądlenia owadów.
Objawy wstrząsu anafilaktycznego
Wstrząs anafilaktyczny objawia się następująco:
- bladość skóry,
- zimna i lepka skóra,
- wymioty,
- nudności,
- zawroty głowy,
- kłopoty z oddychaniem,
- intensywne kichanie,
- kaszel,
- obrzęk spojówek, warg, języka,
- pokrzywka na skórze,
- szybkie, słabo wyczuwalne tętno,
- utrata przytomności,
- drgawki.
Przyczyny wstrząsu anafilaktycznego
Przyczynami wstrząsu anafilaktycznego mogą być:
- ukąszenia owadów,
- leki, w tym antybiotyki (zwłaszcza penicylina),
- pokarmy, np. orzeszki ziemne, mleko, ryby i skorupiaki,
- astma oskrzelowa,
- alergeny wziewne np. sierść kota lub psa,
Postępowanie w przypadku wstrząsu anafilaktycznego
Leczenie wstrząsu wymaga przede wszystkim jak najszybszego podania domięśniowo adrenaliny (w przednio-boczną część uda). Dlatego rodzice powinni przejść szkolenie, jak robić taki zastrzyk.
Adrenalina wydziela się w naszym organizmie w sytuacji zagrożenia lub stresu i silnie mobilizuje go do działania. Dzięki jej podaniu można w kilka minut odwrócić skutki wstrząsu anafilaktycznego - następuje wzrost ciśnienia tętniczego, zmniejszenie obrzęku tkanek i wydzielania substancji zapalnych.
W przypadku wstrząsu anafilaktycznego liczy się każda minuta, dlatego nie można czekać na rozwój wypadków i po podaniu adrenaliny trzeba natychmiast wezwać pogotowie ratunkowe (pod numerem 112 lub 999). W przypadku wystąpienia pełnoobjawowego wstrząsu anafilaktycznego konieczna będzie intubacja dziecka i leczenie w szpitalu na oddziale intensywnej terapii.
Czekając na lekarza, należy postępować w ten sposób:
- jeżeli wstrząs wywołało użądlenie owada, trzeba jak najszybciej usunąć jego żądło lub założyć opaskę uciskową powyżej miejsca ukąszenia,
- podać lek przeciwhistaminowy, jeżeli dziecko go zażywa,
- położyć dziecko, a pod jego kolana podłożyć np. poduszkę lub zwinięty koc, żeby miało nogi wyżej niż głowę,
- w razie wymiotów ułożyć dziecko w pozycji bezpiecznej (na boku).
Zapobieganie wstrząsowi anafilaktycznemu
Najważniejsze jest ustalenie przyczyny, która spowodowała wstrząs. Wymaga to udania się do lekarza alergologa i wykonania badań.
W celu zdiagnozowania należy zrobić:
- testy skórne z alergenami,
- testy prowokacyjne – podawanie dziecku niewielkiej ilości alergizującego pokarmu i obserwowanie, jakie wywoła objawy.
Po ustaleniu powodu wstrząsu anafilaktycznego koniecznością staje się unikanie czynników, które doprowadziły do jego wywołania.
Jeżeli mamy dziecko alergiczne, u którego już kiedyś wystąpił wstrząs anafilaktyczny, od tej pory trzeba zawsze mieć przy sobie zestaw przeciwwstrząsowy zawierający ampułkostrzykawkę z adrenaliną. Kupuje się ją w aptece na receptę przepisaną przez lekarza (dawka 0,15 mg dla dzieci powyżej 10 kg i 0,3 mg dla dzieci o masie ciała powyżej 25 kg).
Zobacz także:
- Alergia na pyłki: przyczyny, objawy, leczenie
- Czy ugryzienia owadów mogą być groźne dla dziecka?
- Dziecko bez alergii, a tu nagle wstrząs anafilaktyczny! To się zdarza