Alfabet polski: skąd się wywodzi, jak wygląda, ile ma liter?
Adobe Stock
Aktualności

Alfabet polski: skąd się wywodzi, jak wygląda, ile ma liter?

Jak wygląda polski alfabet? Ile ma liter? Ile spółgłosek i samogłosek? Czym różni się podstawowy polski alfabet od pełnego? Czy polskie litery pisane i drukowane bardzo się od siebie różnią? Przekonaj się, że odkrywanie sekretów polskiego alfabetu może być naprawdę przyjemne.

Język polski należy do grupy języków słowiańskich (tak jak język ukraiński, rosyjski, czeski, słowacki czy serbski). Uchodzi za jeden z najtrudniejszych języków. Najprościej jest się go nauczyć przedstawicielom innych narodów słowiańskich.

Spis treści:

Alfabet polski: z czego się wywodzi?

Podstawą alfabetu polskiego jest alfabet łaciński. Dokładnie tak samo, jak w przypadku języków takich jak: angielski, włoski, hiszpański, niemiecki czy francuski. Tak zwana „łacinka” to najpowszechniejszy alfabet na świecie. Szacuje się, że jest używany na co dzień przez około 35 procent ludzi żyjących na ziemi.

Alfabet polski podstawowy

Tak jak w przypadku wielu innych alfabetów, polski alfabet jest oparty na systemie dwuszeregowym. To znaczy, że wyróżnia się w nim wielkie i małe litery.

Alfabet polski podstawowy składa się z 23 liter:

A, B, C, D. E. F. G. H, I, J, K, L, Ł, M, N, O, P, R, S, T, U, Y, W, Z

A, a – jak: anioł, awokado, aktor
B, b – jak: brat, but, balet
C, c – jak: cytryna, cebula, cud
D, d – jak: dom, dobro, dusza
E, e – jak: Eskimos, elegancja, ekologia
F, f – jak: fajka, fasola, firanka
G, g – jak: gruszka, góra, gołąb
H, h – jak: hulajnoga, herbata, herb
I, i – jak: igła, ideał, idol
J, j – jak: jabłko, jogurt, jagnię
K, k – jak: kot, kolor, kamień
L, l – jak: lot, luz, len
Ł, ł – jak: łyżwy, łyżka, łagodność
M, m – jak: mama, miłość, młodość
N, n – jak: noc, nitka, nuta
O, o – jak: oko, obłok, orzech
P, p – jak: pizza, pomidor, pielmieni
R, r – jak: ryba, rumianek, rok
S, s – jak: sen, sos, sala
T, t – jak: tata, tost, talent
U, u – jak: usta, ulica, ul
W, w – jak: wafelek, worek, wiosna
Y, y - w takich wyrazach jak: wszyscy, wydmy, byk
Z, z – jak: zima, zegar, zwykły

Alfabet polski pełny (z polskimi znakami i dwuznakami)

Alfabet polski pełny składa się z nieco więcej liter niż podstawowy.

Znajdziemy w nim litery charakterystyczne dla języka polskiego (tzw. polskie znaki), takie jak: ą, ć, ę, ó, ź, ż oraz dwuznaki: ch, dz, dź, sz, rz.

A, Ą, B, C, CH, CZ, Ć, D, DZ, DŹ, DŻ, E, Ę, F, G, H, I, J, K, L, Ł, M, N, O, Ó, P, R, RZ, SZ, T, U, W, Y, Z, Ź, Ż

A, a
Ą, ą (w wyrazach: bąk, kąsek, wąs
B, b
C, c
Ć, ć – jak: ćwikła, ćma, ćwierkać
Ch, ch – jak: chleb, chodnik, chudy
Cz, cz – jak: czekać, czarny, czysty
D, d
Dź, dź – jak: dźwig, dźwięk, dźwigać
Dż, dż – jak: dżem, dżokej, dżudo
E, e
Ę, ę – w wyrazach: kęs, wstęga,
F, f
G, g
H, h
I, i
J, j
K, k
L, l
Ł, ł
M, m,
N, n
Ń – w wyrazach: bańka, państwo, drań
O, o
Ó, ó – jak: ósemka, w wyrazach: róg, gród
P, p
R, r
Rz, rz – jak: rzeka, rzęsa, rząd
S, s
Ś, ś – jak: ślimak, ślub, święto
Sz, sz – jak: szept, szum, szyszka
T, t
U, u
W, w
Y, y
Z, z
Ź, ź – jak: źrebak, źle, źródło
Ż, ż – jak: żona, żaba, żelazko

Nie licząc dwuznaków – alfabet polski liczy 32 litery.

Samogłoski to:
A, Ą, E, Ę, I, U, Y

Spółgłoski to:
B, C, CH, CZ, Ć, D, DZ, DŹ, DŻ, F, G, H, J, K, L, Ł, M, N, P, R, RZ, SZ, T, W, Z, Ź, Ż

Co jeszcze warto wiedzieć o polskim alfabecie?

  • w alfabecie polskim (ani podstawowym, ani pełnym) nie występują takie litery jak: v, q czy x,
  • w języku polskim wyróżniamy samogłoski i spółgłoski. Samogłoski to: a, ą, e, ę, i, u, y, pozostałe głoski to spółgłoski,
  • litery drukowane różnią się od liter pisanych,
  • obecny kształt polskiego alfabetu zawdzięczamy wielu przemianom, które miał miejsce na przestrzeni wieków,
  • można spróbować ułożyć zdanie, w którym występują wszystkie 32 polskie litery – przy czym nie musi być to zdanie pozbawione lekkiego absurdu, takie zdania potrafił układać poeta Stanisław Barańczak, np.
    GĘŚĆ PŁYN, CHWAL FUTRO – BĄDŹ MÓJ, ŻEŃSKI!
    SKŁÓĆ BAŚŃ GRYPĄ, ZWĘDŹ FLEJTUCHOM NIŻ!
    SZEPT: „WCHŁOŃ GĘŚ, MĄĆ DRÓB, UŻYŹNIJ FLAKI”

 
Teraz już wiesz, jak wygląda alfabet polski podstawowy i pełny, ile ma samogłosek oraz jak rozpoznać polskie znaki oraz dwuznaki.

Alfabet polski do druku:







Pisany alfabet polski sprawia trudność? Zapraszamy do nauki pisania polskiego alfabetu razem z Mamo to Ja - począwszy od nauki pisania "A" i "a" aż do "Ż" i "ż".

Zobacz także:

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
Rocznica Komunii Świętej – prezenty
Święta i uroczystości
Rocznica Komunii świętej – co z tortem i prezentami? I czy udział w rocznicy komunii jest obowiązkowy? 
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem: od kiedy, ile płatne? Przepisy 2024
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab
kiedy wkładać dziecku czapkę
Zdrowie
Kiedy wkładać dziecku czapkę? I czy przewianie uszu to mit? [PEDIATRA WYJAŚNIA]
Małgorzata Wódz

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA