
Dysortografia jest zaburzeniem objawiającym się niepoprawnym pisaniem pod względem ortograficznym. Dziecko zna zasady ortografii, natomiast na skutek zakłóceń percepcji słuchowo-wzrokowej nie potrafi pisać bez błędów.
Dysortografia, obok dysleksji i dysgrafii, bywa przyczyną poważnych problemów w szkole. Wyjaśniamy, czy dysortografia to choroba, a także, jakie są jej przyczyny i objawy. Podpowiadamy również, gdzie udać się z dzieckiem, by sprawdzić czy ma dysortografię.
Spis treści:
- Dysortografia – co to jest?
- Przyczyny dysortografii
- Dysortografia – objawy
- Diagnozowanie dysortografii
- Leczenie dysortografii –ćwiczenia dla dzieci
Dysortografia – co to jest?
Według definicji dysortografia to zaburzenie, które objawia się ponadprzeciętną trudnością w nauce i stosowaniu zasad ortografii. Pojawia się na skutek niewykształconej w pełni świadomości fonetycznej. Dziecko nie rozróżnia tego, że słowa wymawiane są inaczej, a ich graficzny zapis wygląda inaczej, dlatego pisząc, popełnia błędy. O wiele trudniej też przychodzi mu nauka języków obcych.
Wielu rodziców zastanawia się, czy dysortografia to choroba. Jest to specyficzne zaburzenie, które ujawnia się w dzieciństwie, w pierwszych latach nauki. Dysortografia może występować u dziecka równolegle z dysleksją i dysgrafią lub niezależnie od nich. Bywa również zaburzeniem towarzyszącym wadom wymowy.
Przyczyny dysortografii
Powodów, dla których dziecko nie jest w stanie pisać bez błędów ortograficznych, może być wiele. Uważa się, że źródłem dysortografii najczęściej są mikrouszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego powstałe jeszcze w życiu płodowym.
Inne możliwe przyczyny dysortografii:
- opóźnienie w rozwoju centralnego układu nerwowego;
- powikłania powstałe podczas porodu;
- uszkodzenia struktur korowych powstałe już po narodzinach.
Dysortografia – objawy
Rodzic może przypuszczać, że dziecko ma dysortografię, jeżeli pojawiają się u niego problemy z poprawnym pisaniem. Nie dotyczą one jedynie popełniania błędów ortograficznych.
Objawy dysortografii:
- problem z rozróżnianiem głosek opozycyjnych, np. dźwięcznych i bezdźwięcznych;
- mylenie wyrazów, które różnią się tylko jedną cechą dystynktywną, dziecko pisze np. „ś” zamiast „sz”, „ż” zamiast „dż”;
- przestawianie w pisanych wyrazach głosek i sylab, pomijanie liter lub dodawanie takich, których w wyrazie nie ma;
- łączenie przyimków z rzeczownikami, pisanie np. „wsklepie”, zamiast „w sklepie”;
- popełnianie typowych błędów ortograficzne, mylenie „ó” z „u”, „ch” z „h”, itd.
Diagnozowanie dysortografii
Aby sprawdzić, czy dziecko ma dysortografię, należy udać się z nim do poradni psychologiczno-pedagogicznej. Tam zostanie przeprowadzone badanie diagnostyczne Jeżeli diagnoza się potwierdzi, wówczas dziecko otrzyma z poradni orzeczenie o dysortografii i może rozpocząć leczenie tego zaburzenia. Warto postarać się o uzyskanie zaświadczenia o dysortografii, ponieważ jeżeli dziecko faktycznie ma trudność z poprawnym pisaniem, a nie zostanie zdiagnozowane, może mieć poważne problemy w szkole i być ocenianie nierównomiernie do swoich możliwości.
Najlepiej jest zbadać dziecko w kierunku tego zaburzenia już w pierwszych latach szkolnych. Wtedy uzyskanie prawidłowej diagnozy jest nie tylko szybsze niż u starszego dziecka, ale także łatwiejsze. Poza tym, jeżeli dysortografia zostanie stwierdzona u dziecka w 2 lub 3 klasie szkoły podstawowej i w tym wieku rozpoczyna się praca nad zmniejszeniem jej objawów, możliwe jest uzyskanie o wiele lepszych efektów.
Leczenie dysortografii – ćwiczenia dla dzieci
Dziecko cierpiące na dysortografię często pisze tak, jak słyszy, dlatego nie wie, kiedy powinno być np. „ż”, a kiedy „rz”. Ma także problem z literowaniem, bo kiedy słyszy głoskę „t”, zapisuje ją „te”, a nie „t”. Ćwiczenia korygujące to zaburzenie powinny opierać się na trenowaniu różnic między głoskami, literami i sylabami. Ponieważ dziecko z dysgrafią ma słabą pamięć wzrokową, warto też wykonywać z nim zadania na poprawę tej pamięci.
Pomocne jest też:
- rozwiązywanie łamigłówek, krzyżówek i rebusów;
- uczenie się zasad ortografii w formie piosenek i wierszyków;
- czytanie książek, magazynów, komiksów (dziecko ma wtedy kontakt z językiem pisanym i łatwiej mu zapamiętać, jak zapisywane są różne wyrazy);
Zobacz także:

A jak awersja do literek – najczęstsze przyczyny kłopotów Dziecka, które nie lubi rysować szlaczków ani pisać, nie należy posądzać o lenistwo czy złą wolę. Tylko akceptacja i obserwacja kilkulatka pomoże znaleźć przyczynę trudności. Czy na pewno odpowiednio trzyma ołówek? Niewygodny chwyt, także zbyt mocne lub za słabe oraz bardzo silne przyciskanie pisaków do papieru sprawiają, że pisanie i rysowanie staje się męką. Litery i rysunki są niewyraźne, nieprecyzyjne, stąd już bardzo blisko do porażki i zniechęcenia. Nie pozwól, aby twój pierwszak czy drugoklasista myślał o sobie, że nie daje rady i odmówił pisania, tylko pomóż mu wzmocnić paluszki . B jak bardzo przyjemne ćwiczenia rączek Dobrymi przyjaciółmi ucznia powinny stać się guziki, plastelina, nożyczki i... śrubokręt. Pomogą usprawnić ręce, a?co za tym idzie, ułatwią pisanie, sprawią, że trzymanie ołówka czy długopisu przestanie być dla dziecka torturą. Oto kilka metod wzmacniania palców i dłoni: Pisanie lub rysowanie w mące. Wsyp ją do brytfanki albo na dużą blachę do pieczenia i pozwól dziecku rysować, co zechce: serce, dom, prezent, który chciałoby otrzymać na Gwiazdkę itp. Nawlekanie koralików. To wbrew pozorom mozolna praca. Ale jak piękne bywają jej efekty, np. w postaci bransoletki dla ukochanej przyjaciółki. Kolorowanki i rysowanie po śladzie. Najlepiej bez odrywania ręki albo dwiema rękami naraz. Odnawianie mebli. Możecie wspólnie odświeżyć kuchenne krzesła (pilnuj, by kupić nietoksyczną farbę) lub stół. Oryginalne meble są zawsze w cenie! Wycinanie z papieru. Nieważne, łowickie kwiaty czy chmurka – ważne, by dać dziecku dobre narzędzie. Tępe nożyczki to mordęga i powód do buntu. Wkręcanie i wykręcanie śrubek. Uwaga: wcale nie chodzi tu jedynie o?wciśnięcie przycisku...

Rodzice uczniów, którzy niechętnie siadają do odrabiania lekcji, często zastanawiają się, jak zachęcić dziecko do nauki. Czasami wystarczy tylko popracować nad wewnętrzną motywacją dziecka. Zwykle jednak przydaje się też zastosowanie kilku wskazówek, dzięki którym dziecko dużo chętniej zacznie się uczyć. Bo to, czy dziecko polubi zdobywanie wiedzy, w dużej mierze zależy od podejścia rodziców. Jak zachęcić dziecko do nauki : Ucz systematyczności Pokaż dziecku, jak się uczyć Wytłumacz, do czego przyda się zdobyta wiedza Nie porównuj swojego dziecka z innymi Chwali za osiągniecia, nawet te niewielkie Daj dziecku czas na odpoczynek Nie przenoś własnych ambicji na dziecko Stymuluj ciekawość dziecka Nie karz za złe stopnie Nie odrabiaj prac domowych za dziecko Zadbaj o dobre warunki do nauki Bądź dla dziecka przykładem Jak zachęcić dziecko do nauki? Jako rodzic możesz sprawić, by proces uczenia się był dla dziecka atrakcyjny. Wymieniamy sposoby, które pomogą przekonać dziecko do nauki. Ale zanim zaczniesz próbować zmotywować dziecko do nauki, dowiedz się, dlaczego tak trudno jest mu samemu się do tego zabrać. Przyczyny niechęci do nauki u dziecka mogą być różne: dziecko ma niską samoocenę i nie wierzy we własne możliwości, boi się porażki, nie potrafi przegrywać, nie wie, po co ma się uczyć, koncentruje się na tym, co mu nie wychodzi i czego nie umie, nie potrafi się skoncentrować na zadaniu. Jeżeli okaże się, że twoje dziecko ma problem z którąś z powyższych kwestii, pracuj z nim, aby przestało myśleć w taki destrukcyjny sposób . Jeżeli przestanie uważać, że niczego nie potrafi, jest gorsze od innych itd., prawdopodobnie łatwiej będzie mu znaleźć wewnętrzną motywację do działania. Czasami pomaga wizyta u psychologa i odpowiednia terapia. Co jeszcze...

Glenn Doman to amerykański fizjoterapeuta, znany jako twórca rehabilitacji osób z uszkodzeniami mózgu oraz... metody nauki czytania dla bardzo małych dzieci, zwanej metodą globalnego czytania . W Polsce dostępna jest jego książka pt. „Jak nauczyć małe dziecko czytać”, a także zestawy do nauki czytania dla dzieci. Spis treści: Metodą Domana: na czym polega? Etapy nauki metodą globalnego czytania Jak dziecko uczy się czytać metodą globalną? Reguły Glenna Domana Metodą Domana: na czym polega? Metoda Glenna Domana to kompleksowo opracowany system uczenia czytania dla dzieci od 3. miesiąca do 5. roku życia . Razem z pomocami dydaktycznymi rodzic otrzymuje bardzo jasne wskazówki, jak i kiedy je stosować. Podstawą tego podejścia jest systematyczność oraz zabawa. Metoda nauki globalnego czytania polega na pokazywaniu dziecku dużych białych kart z czerwonymi wyrazami pięć, trzy lub jeden raz w ciągu dnia, w zależności od możliwości rodziców. Na pierwszych kartach umieszczone są proste rzeczowniki, które dziecko zna z otoczenia. Z czasem słowa stają się bardziej skomplikowane i łączą się w wyrażenia, a potem w zdania. Karty pokazuje się dziecku przez ok. 1 sekundę (w oryginale nazywane są flashcards ) w odstępach 30-minutowych. Oryginalna metoda Domana zakłada, że rodzic odbędzie 5 sesji w ciągu dnia . Zapracowani rodzice mogą się jednak zdecydować na wersję z 3 zestawami dziennie, a nawet 1 zestawem dziennie - do każdej z wersji jest opracowany oddzielny harmonogram. Etapy nauki metodą globalnego czytania Nauka metodą Domana oparta jest na wykorzystaniu kart przygotowanych według konkretnych wytycznych. Są one dość duże – o wymiarach 10,7 cm x 60 cm i pogrupowane w zestawy liczące po 200 sztuk. Karty są ułożone etapami , według których następuje nauka czytania w następującej...