Badanie HCV w ciąży jest obowiązkowe. Na czym polega?

Badanie HCV w ciąży należy do zestawu badań obowiązkowych. Polega ono na pobraniu krwi, jest bezpłatne i można je wykonać o każdej porze dnia. Najlepiej jeszcze przed poczęciem dziecka sprawdzić, czy nie jest się nosicielem wirusa HCV, gdyż leczenie choroby w czasie ciąży nie jest możliwe. A to z kolei stwarza ryzyko zarażenia wirusem dziecka.

Spis treści:

• Dlaczego trzeba zrobić badanie HCV w ciąży?
• Kiedy wykonać badanie HCV w ciąży?
• Jak wygląda badanie HCV w ciąży?
• Czy wirus HCV w ciąży wpływa na zdrowie dziecka?
• Wyniki przeciwciał anty-HCV w ciąży
• Cena badania HCV w ciąży
• Test HCV przed ciążą

Dlaczego trzeba wykonać badanie HCV w ciąży?

Badanie w kierunku HCV to obowiązkowe badanie w ciąży – powinno zostać zlecone przez ginekologa już na pierwszej wizycie. Wykonuje się je, aby sprawdzić, czy we krwi przyszłej mamy znajdują się przeciwciała anty-HCV, których obecność zwykle świadczy o zakażeniu wirusem HCV.

Podczas ciąży nie ma możliwości leczenia WZW typu C. Dlatego badanie w kierunku HCV przyszła mama powinna zrobić przed poczęciem dziecka albo starać się o urodzenie dziecka dopiero w okresie remisji choroby.

Kiedy wykonać badanie HCV w ciąży?

Badanie w kierunku HCV powinno być wykonane do 10. tygodnia ciąży. Natomiast u kobiet ze zwiększonym ryzykiem zakażenia badanie musi zostać powtórzone pomiędzy 33. a 37. tygodniem ciąży.

Jak wygląda badanie HCV w ciąży?

Badanie wykonuje się z próbki krwi. Nie trzeba się do niego szczególnie przygotowywać. Pobranie krwi ze zgięcia łokciowego może zostać wykonane w różnych porach dnia, ciężarna nie musi być na czczo. Na wynik badania czeka się od 1 do 3 dni.

Czy wirus HCV w ciąży wpływa na zdrowie dziecka?

W czasie ciąży nie można przyjmować leków przeciwwirusowych. Pozytywny wynik badania HCV w ciąży oznacza, że wirus może zostać przeniesiony na dziecko w postaci tzw. zakażenia wertykalnego. Takie ryzyko wynosi 5-6 proc. względem wszystkich ciąż. Nie zwiększa natomiast ryzyka wystąpienia wad wrodzonych u dziecka, wcześniactwa lub poronienia ciąży.

Przyszła mama może zakazić dziecko wirusem HCV także podczas porodu (bez względu na to, czy jest to poród naturalny, czy przez cesarskie cięcie), dlatego zaleca się – w przypadku pozytywnego wyniku – opiekę i poród w specjalistycznym szpitalu. Chodzi o zapewnienie odpowiedniego leczenia dziecku od razu po przyjściu na świat.

Wyniki badania HCV w ciąży

Niereaktywny wynik przeciwciał HCV, czyli anty-HCV ujemny świadczy o tym, że przyszła mama nie jest zakażona wirusem HCV i nie ma wirusowego zapalenia wątroby typu C. To także informacja, że jej organizm nigdy w przeszłości nie miał kontaktu z wirusem HCV.

Anty-HCV dodatni, czyli pozytywny wynik (reaktywny) świadczy o tym, że we krwi zostały wykryte przeciwciała anty-HCV, ale nie oznacza to, że przyszła mama jest chora na wirusowe zapalenie wątroby typu C. To tylko informacja, że organizm kobiety miał styczność z wirusem i wytworzył przeciwciała. Zdarzają się przypadki, że pozytywne wyniki anty-HCV w ciąży są fałszywie dodatnie – wykryto przeciwciała, ale w rzeczywistości nie ma ich w organizmie.

Kobieta w ciąży, u której badanie HCV dało wynik pozytywny, musi być pod opieką poradni chorób zakaźnych. Będzie miała wykonane kolejne badania diagnostyczne, m.in. „próby wątrobowe”, aminotransferazy, bilurbiny.

Ciężarnym, u których potwierdzono zakażenie HCV, zaleca się:

• szczepienie przeciwko WZW typu A oraz typu B (jeżeli do tej pory nie były zaszczepione);
• unikanie leków i innych środków mogących szkodzić wątrobie;
• regularną i dokładną pielęgnację szczoteczki do zębów, maszynki do golenia, aby wykluczyć zakażenie krwią;
• stosowanie diety wątrobowej – lekkostrawnej, z małą ilością tłuszczu;
• regularne badania enzymów wątrobowych.

Jeżeli doszło do zakażenia dziecka wirusem HCV w ciąży, będzie ono po urodzeniu pod opieką specjalisty. Zanim rozpocznie się leczenie, musi być ostatecznie potwierdzone zakażenie HCV, co może trwać około 1,5 roku. Następnie pozostawia się organizmowi dziecka czas na samoistną eliminację wirusa HCV, co występuje w ok. 1/3 przypadków zakażenia. Terapia najczęściej przypada dopiero na okres wczesnoszkolny.

Cena badania HCV w ciąży

Badanie HCV w ciąży jest bezpłatne i finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Jednak potrzebne jest na nie skierowanie wypisane przez lekarza ginekologa. Koszt badania wykonanego prywatnie wynosi od ok. 30 do 50 zł w zależności od laboratorium i miejscowości.

Badanie HCV w ciąży – najlepiej zrobić test przed ciążą

Kobieta w ciąży, która otrzyma wynik anty-HCV dodatni, w większości przypadków przeżywa głębokie załamanie, ponieważ boi się o dziecko. Aby zaoszczędzić przyszłym mamom stresu, Fundacja „Gwiazda Nadziei” zaleca kobietom wykonywanie badania na HCV, zanim zaczną planować macierzyństwo. Jeśli bowiem okaże się, że kobieta jest zakażona, przebycie terapii przeciwwirusowej, która jest szybka i skuteczna, pozwoli jej komfortowo przeżyć czas ciąży.

„Rekomenduje się testowanie w kierunku zakażenia HCV młodych kobiet w wieku prokreacyjnym. Wczesne wykrycie zakażenia HCV stwarza możliwość leczenia, które gwarantuje całkowitą eliminację zakażenia, a co za tym idzie zahamowanie progresji choroby wątroby oraz zmniejszenie liczby powikłań ciąży, a także zminimalizowanie ryzyka transmisji wertykalnej HCV” – mówi prezes Polskiego Towarzystwa Hepatologicznego profesor Małgorzata Pawłowska.

Trzeba tylko pamiętać, aby nie zachodzić w ciążę przez kilka miesięcy po przebyciu terapii przeciwwirusowej.
Źródło: Agnieszka Kołakowska, Paulina Godzik, Kazimierz Madaliński „Zakażenia wirusem HCV u kobiet w ciąży”, „Medycyna Doświadczalna i Mikrobiologia” 2014, gwiazdanadziei.pl

Zobacz także: 

• Badanie glukozy w ciąży: jak się przygotować i jak przebiega?
• Badania prenatalne: kiedy, ile kosztują, rodzaje, wskazania
• Wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW B): jak ochronić dziecko?