czerniak objawy
Adobe Stock
Zdrowie

Czerniak – objawy i diagnostyka

Objawami czerniaka są zmiany skórne powstające w zdrowej dotąd skórze lub w pobliżu wcześniejszych znamion barwnikowych. Wczesne wykrycie czerniaka umożliwia wyleczenie.

Rocznie w Polsce z objawami czerniaka zgłasza się do lekarza 3000 osób. Zachorowania te stanowią 2 proc. wszystkich zachorowań na raka w Polsce. Czerniak jest jednym z trzech raków skóry. Niestety tylko wczesne wykrycie umożliwia skuteczne leczenie, w pozostałych przypadkach rokowania są złe.

Spis treści:

Objawy czerniaka

Zmiany związane z czerniakiem powstają w dotąd całkiem zdrowej skórze lub w obrębie czy w otoczeniu dotąd niegroźnych zmian barwnikowych. Pierwszymi objawami czerniaka mogą być:

  • dotąd płaskie znamię staje się zgrubiałe lub wypukłe,
  • zmiana powierzchni znamienia,
  • zmiana zabarwienia pieprzyka,
  • zmiana kształtu brzegów pieprzyka,
  • pojawienie się swędzenia w obrębie znamienia,
  • pojawienie się krwawień ze znamienia czy pieprzyka.


Zaawansowany czerniak może też dawać objawy wynikające z przerzutów – najczęściej do płuc, mózgu i kości. Kluczowa dla wczesnego wykrycia czerniaka jest samoobserwacja skóry lub regularne oglądanie skóry dziecka przez rodzica. Wszelkie zmiany w dotychczasowym wyglądzie znamion barwnikowych i pieprzyków, w charakterze ich powierzchni, zmiany wielkości i kształtu, a także swędzenie zmian należy zawsze konsultować z dermatologiem.

Sprawdź: Jak chronić oczy dziecka przed słońcem

Diagnozowanie czerniaka

Pierwszym badaniem, jakie wykona lekarz, jest dokładne obejrzenie zmiany i całej powierzchni skóry za pomocą dermatoskopu lub wideodermatoskopu.

Dermatolog, oglądając zmiany, stosuje zalecenia Amerykańskiego Towarzystwa Onkologicznego i algorytm ABCD. Poszczególne litery oznaczają charakter i nasilenie zmian:

  • A – duża asymetria zmiany barwnikowej,
  • B – nieregularne, niewyraźne brzegi zmiany,
  • C – kolor: czarny, niebieski, ciemnobrązowy, odbarwienie znamienia lub czarny punkt w obrębie jaśniejszego znamienia,
  • D – rozmiar zmiany; rozmiar powyżej 6 mm średnicy może sugerować rozwój raka.


Jeśli lekarz stwierdzi, że któraś zmiana wygląda podejrzanie, zaleci jej chirurgiczne usunięcie. Wyciętą zmianę wysyła się na badanie histopatologiczne, które rozstrzyga, czy zmiana miała cechy nowotworowe, czy nie. Jeśli badanie wykaże czerniaka, zostaje on sklasyfikowany zgodnie ze stopniem zaawansowania i zgodnie z nim leczony. Zmiany o rozmiarze 1-2 mm dają wysokie szanse na całkowite wyleczenie.

Sprawdź: Jak dobrać krem z filtrem UV do wieku dziecka

Dodatkowo w procesie diagnostycznym raka skóry wykonuje się: podstawowe badania krwi – morfologię, próby wątrobowe, aktywność dehydrogenazy mleczanowej, badanie rentgenowskie RTG klatki piersiowej oraz badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej i regionalnych węzłów chłonnych, tomografię komputerową, rezonans magnetyczny oraz fluorescencyjne badanie znamion.

Leczenie czerniaka

Postępowanie lecznicze uzależnione jest zaawansowania czerniaka. W przypadku wcześnie wykrytych, malutkich zmian, ich usunięcie pozwala na całkowite wyleczenie pacjenta.

W sytuacji, gdy czerniak wniknął w głąb skóry na głębokość ponad 1 mm, dodatkowo wykonuje się biopsję węzłów chłonnych w otoczeniu nowotworu. Jeśli w węzłach nie obserwuje się komórek rakowych, na tym leczenie się kończy. Gdy jednak komórki czerniaka zostaną wykryte w węzłach chłonnych, konieczne będzie ich usunięcie i rozpoczęcie leczenia ogólnoustrojowego, gdyż istnieje ryzyko przerzutów.

W zaawansowanym stadium czerniaka stosuje się: chemioterapię, radioterapię, immunoterapię i terapię celowaną, Te dwie ostatnie metody są najnowocześniejsze. Pierwsza z nich polega na pobudzaniu układu odpornościowego do walki z czerniakiem, druga natomiast polega na podawaniu leku celowanego molekularnie, który blokuje pewne mechanizmy rozwoju raka lub blokuje receptory komórek nowotworowych. Wszystkie wymienione tu metody są dostępne w Polsce w 20 ośrodkach leczniczych.

Czerniak u dzieci

Występuje rzadko, ale jest najczęstszym nowotworem skóry w tej grupie wiekowej. Przynajmniej połowa czerniaków skóry u dzieci powstaje z zupełnie zdrowej skóry. Czerniak u dzieci często jest grubszy niż u dorosłych i częściej daje przerzuty. Mimo to, rokowania są lepsze niż u dorosłych. Leczenie przebiega tak samo, jak u dorosłych – wycięcie zmiany plus leczenie ogólnoustrojowe w przypadku zaawansowanych zmian.

Więcej o nowotworach:

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA