
Skok rozwojowy to pewnego rodzaju teoretyczne założenie naukowców o skokowym tempie pojawiania się nowych umiejętności u małego dziecka. Coś na zasadzie: wczoraj jeszcze nie raczkowało, a dziś już to robi. Jednak teorię o istnieniu skoków rozwojowych część badań potwierdza, inne tego nie robią. Faktem jest natomiast, że w pierwszym roku życia zmiany w rozwoju dziecka są najbardziej spektakularne.
Co to jest skok rozwojowy i ile trwa
Skokiem rozwojowym nazywa się bardzo gwałtowny rozwój układu nerwowego dziecka – następuje on w ciągu kilku dni, zazwyczaj w ciągu tygodnia. Skok rozwojowy umożliwia dziecku osiągnięcie przełomowych umiejętności emocjonalnych, społecznych i ruchowych. W ciągu pierwszych 18 miesięcy życia dziecka obserwuje się aż 10 skoków rozwojowych, z czego siedem przypada na pierwszy rok życia, a trzy na drugi.
Wyróżnia się następujące skoki rozwojowe niemowlęcia i dwulatka:
- Pierwszy skok rozwojowy – ok. 5 tygodnia życia
Jak go rozpoznać? Niemowlę zaczyna uważnie się przyglądać, zwraca uwagę na dźwięki, reaguje na zapachy, płacze łzami i zaczyna się uśmiechać.
- Drugi skok rozwojowy – 7-9 tydzień życia
Jak go rozpoznać? Niemowlę zaczyna bawić się rączkami, interesuje je muzyka, zaczyna głużyć.
- Trzeci skok rozwojowy – 11-12 tydzień życia
Jak go rozpoznać? Niemowlę zaczyna się śmiać, wkłada wszystko do buzi, potrafi skoordynować ruch oczu z ruchem głowy – śledzi poruszające się przedmioty.
- Czwarty skok rozwojowy – 14-19 tydzień życia
Jak go rozpoznać? Niemowlę chwyta zabawkę, reaguje na swoje imię, cmoka, robi ze śliny bańki, pokrzykuje z radości.
- Piąty skok rozwojowy – 22-26 tydzień życia
Jak go rozpoznać? Dziecko odróżnia rodzinę od obcych, przygląda się obrazkom w książeczkach, siada, chwyta przedmioty palcami, a nie całą dłonią. Podobno to najgorszy skok rozwojowy.
- Szósty skok rozwojowy – 33-37 tydzień życia
Jak go rozpoznać? Dziecko zaczyna inicjować zabawę, robi miny do lustra, widzi podobieństwa między przedmiotami, próbuje raczkować.
- Siódmy skok rozwojowy – 41-46 tydzień życia
Jak go rozpoznać? Dziecko naśladuje odgłosy zwierząt, zaczyna bawić się sorterem, próbuje rysować, mówi kilka słów, próbuje chodzić.
- Ósmy krok rozwojowy – 14-16 miesiąc życia
Jak go rozpoznać? Dziecko zaczyna chodzić, próbuje wchodzić po schodach, świadomie mówi „mama”, „tata”, wykonuje proste polecenia, umie klaskać.
- Dziewiąty krok rozwojowy – 17-19 miesiąc życia
Jak go rozpoznać? Dziecko schyla się i podnosi przedmioty, robi „pa, pa”, bawi się w „kosi-kosi łapci”, próbuje łączyć słowa w zdania.
- Dziesiąty skok rozwojowy – 20-21 miesiąc życia
Jak go rozpoznać? Dziecko wchodzi i schodzi po schodach, pije z kubeczka, je łyżeczką, ustawia klocek na klocku.
Jedenastym skokiem rozwojowym często nazywa się bunt dwulatka. To czas, kiedy dziecko zaczyna się sprzeciwiać rodzicom, nie chce wykonywać poleceń, ale z drugiej strony mówi już prostymi zdaniami, potrafi zdjąć z siebie ubrania, kopie piłkę.
Objawy skoku rozwojowego, czyli jak rozpoznać skoki rozwojowe
To, że zbliża się skok rozwojowy, można u niektórych dzieci rozpoznać po ich zachowaniu. Ponieważ układ nerwowy dość nagle zaczyna odbierać i przetwarzać coraz więcej bodźców, jest to dla małego organizmu obciążające. Dlatego zanim nastąpi przełom, czyli dokona się skok rozwojowy, maluch może:
- mieć problemy z zasypianiem,
- spać niespokojnie, wybudzać się,
- marudzić,
- często płakać,
- nie mieć apetytu,
- chcieć ciągle być na rękach, przytulać się.
Takie zachowanie może wskazywać na to, że układ nerwowy dziecka jest w trakcie rozwijania się i przyzwyczajania do nowych możliwości. Ale uwaga! Podobnie mogą zachowywać się dzieci chore. Dlatego w przypadku jakichkolwiek wątpliwości, warto zasięgnąć porady pediatry.
Zwykle, gdy już objawy skoku rozwojowego przechodzą, okazuje się, że dziecko właśnie potrafi coś nowego. Dlatego rodzice maluchów muszą uzbroić się w cierpliwość i zapewnić im poczucie bezpieczeństwa w tych trudnych momentach. Najczęściej takie zmienione zachowanie dziecka trwa około tygodnia, choć może się wydłużyć.
Sprawdź też: