Pierwsze szczepienie dziecka, które odbywa się krótko po narodzinach, jest obowiązkowe i bezpłatne. Polega na podaniu dwóch szczepionek. Obie noworodek otrzymuje jednocześnie, jedną po drugiej lub w niewielkim odstępie czasu. Mama nie musi w żaden sposób dziecka przygotowywać do szczepienia. Lekarze i pielęgniarki zajmują się tym samodzielnie.
Natomiast pierwsze szczepienie po wyjściu ze szpitala odbywa się w gabinecie pediatry podczas wizyty kontrolnej w drugim miesiącu życia dziecka. Ono także jest bezpłatne i obowiązkowe. Noworodek otrzymuje szczepionki, które mają chronić go aż przed 7 chorobami. Do tej wizyty trzeba dziecko przygotować.
Wkrótce po narodzinach dziecku podaje się dwie szczepionki, które chronią przed zachorowaniem na gruźlicę i wirusowe zapalenie wątroby. Obie podaje się w formie zastrzyku. Jedną szczepionkę podaje się w ramię, drugą często wstrzykuje się w udo noworodka.
Pierwsze szczepienie dziecka przeciwko gruźlicy, zwane jest szczepieniem BCG noworodka. Szczepionka zawiera żywy, ale pozbawiony zjadliwości prątek gruźlicy. Szczepionkę BCG podaje się nie później niż 12 godzin po szczepieniu WZW B.
Z pierwszego szczepienia dziecka przeciwko gruźlicy rezygnuje się tylko, gdy dziecko urodziło się z masą ciała poniżej 2000 g, dotyczy to również wcześniaków lub dzieci z zaburzeniami odporności. Wcześniaki i dzieci ze zbyt niską masą urodzeniową szczepi się tak szybko, jak osiągną wagę 2 kg. Szczepionkę podaje się w zastrzyku, który jest wykonywany w lewe ramię dziecka.
Po szczepieniu BCG powstaje bąbel o średnicy do 10 mm, który szybko znika. Po 2-3 dniach powstaje kolejny, wypełniony mętnawym płynem. Gdy zasycha, tworzy się strupek. Po 2-4 tygodniach w miejscu szczepienia powstaje rodzaj nacieku z krostką na szczycie, który przekształca się w owrzodzenie do 10 mm średnicy. W 2-3 miesiące po szczepieniu powstaje zagojona blizna o średnicy nie mniejszej niż 3 mm.
Pierwsze szczepienie przeciwko żółtaczce typu B, zwane szczepieniem WZW B, rozpoczyna cykl szczepień przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B. Szczepionka WZW B należy do szczepionek nieżywych – zawiera tylko fragment wirusa.
Pierwsze szczepienie dziecka przeciwko żółtaczce typu B wykonuje się w pierwszych 12 godzinach życia dziecka, a maksymalnie do 24 godzin od porodu. Preparat podaje się w tym samym czasie, co szczepionkę BCG. Kolejne dawki preparatu dziecko otrzymuje po 4-6 tygodniach, a trzecią – po 6 miesiącach od dawki pierwszej. Schemat taki daje 90-95 proc. skuteczności. Po szczepieniu na WZW B zwykle u dziecka nie występują żadne objawy.
W przeciwieństwie do szczepionki BCG pierwsze szczepienie dziecka na WZW B wykonuje się w pierwszej dobie także u wcześniaków i dzieci z niską masą urodzeniową (poniżej 2 kg), jednak nie wlicza się go do cyklu szczepień. W przypadku tych dzieci schemat wygląda następująco:
Jeśli dziecko urodziło się z matki, która ma we krwi antygen Hbs, dziecku podaje się jednorazowo, poza pierwszą szczepionką, gotowe przeciwciała anty-HBs (immunoglobuliny anty- Hbs).
Pierwsze szczepienie, na które rodzice muszą zgłosić się z dzieckiem, to szczepienie w 2 miesiącu życia. Odbywa się ono podczas pierwszej kontrolnej wizyty u pediatry. Do obowiązkowych i bezpłatnych szczepionek podawanych w 2 miesiącu życia należą:
Dziecko może otrzymać także szczepionkę zalecaną, za która rodzice muszą zapłacić, jeśli się na nią zdecydują. Dzieciom w wieku 5-8 tygodni zaleca się dodatkowo przyjęcie szczepionki przeciwko meningokokom.
Pierwsze szczepienie dziecka po wyjściu ze szpitala może wiązać się zatem z 5 lub nawet 6 wstrzyknięciami. Jeśli rodzic zdecyduje się ograniczyć liczbę wkłuć, może zapłacić za szczepionkę 5w1 lub szczepionkę 6w1, które pozwalają zmniejszyć liczbę wkłuć do 2 lub 3.
Na wizytę szczepienną dobrze jest ubrać dziecko w ubranka, które łatwo zdjąć do szczepienia. Warto mieć także ze sobą: pieluchę, chusteczki nawilżane, smoczek, jeśli dziecko go używa. Trzeba też zabrać ze sobą książeczkę zdrowia dziecka.
Dziecko musi być zdrowe, dlatego na wszelki wypadek, pediatra przed szczepieniem zawsze ogląda noworodka i przeprowadza wywiad z rodzicem. Lekarza trzeba poinformować, jeśli w ciągu kilku dni przed szczepieniem dziecko miało podwyższona temperaturę ciała, pojawiła się u niego biegunka, kaszel, katar lub złe samopoczucie.
Większość dzieci dobrze znosi szczepienie, choć może u nich wystąpić zaczerwienienie i bolesność w miejscu wkłucia lub przejściowo pogorszone samopoczucie. U części dzieci mogą wystąpić niepożądane odczyny poszczepienne (NOP), do których zalicza się reakcje organizmu występujące w ciągu 72 godzin po szczepieniu.
Do lekarza należy się zgłosić na konsultację, gdy u dziecka wystąpią następujące objawy po szczepieniu:
Zobacz też:
Szczepionki skojarzone są bezpieczne. To nie tylko mniej ukłuć i mniej bólu, ale także – dzięki mniejszej liczbie zawartych antygenów – rzadsze niepożądane odczyny poszczepienne – wyjaśnia dr Aneta Górska-Kot , ordynator Oddziału Pediatrycznego Szpitala Dziecięcego im. prof. dr med. Jana Bogdanowicza w Warszawie. Chcesz wiedzieć więcej na temat szczepień skojarzonych? Koniecznie obejrzyj nasze wideo! Pamiętaj! Przed podaniem szczepionki lekarz przeprowadza kwalifikację. To właśnie specjalista każdorazowo decyduje, czy można ją podać w danym momencie, czy też nie.
Pamiętaj! O podaniu szczepionki każdorazowo decyduje lekarz na podstawie wcześniej przeprowadzonej kwalifikacji.
Pamiętaj! O podaniu szczepionki każdorazowo decyduje lekarz na podstawie wcześniej przeprowadzonej kwalifikacji.
