
Szkarlatyna u dzieci: przyczyny, objawy, leczenie, powikłania
Szkarlatyna (inaczej: płonica) to choroba zakaźna wieku dziecięcego, wywoływana przez paciorkowca grupy A. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową lub przez kontakt z zakażonymi przedmiotami. Najczęściej zarażają się nią dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym.
Spis treści:
- Szkarlatyna u dzieci: przyczyny
- Płonica u dzieci: objawy
- Wysypka przy szkarlatynie
- Szkarlatyna u dzieci: leczenie
- Dodatkowe zalecenia przy płonicy u dzieci
- Szkarlatyna u dzieci: powikłania
- Czy istnieje szczepionka na szkarlatynę?
Szkarlatyna u dzieci: przyczyny
Szkarlatynę powoduje bakteria – paciorkowiec z grupy A (streptococcus pyogenes), która przenosi się przez bezpośredni kontakt z chorym lub nosicielem paciorkowca, a także drogą kropelkową (np. podczas kichania czy kaszlu) i poprzez zakażone przedmioty. Co ciekawe, źródłem płonicy może być również osoba chora na anginę – tę chorobę również wywołują paciorkowce. Od momentu wniknięcia drobnoustroju do organizmu do pojawienia się pierwszych objawów upływa na ogół od 2 do 5 dni.Płonica u dzieci: objawy
Szkarlatyna u dzieci najczęściej zaczyna się nagle. Jej objawami są:- Gorączka. Może być bardzo wysoka, nawet do 40°C.
- Ból brzucha. Dziecko może także wymiotować.
- Ból gardła. Oprócz zaczerwienienia może pojawić się nalot na migdałkach.
- Ból mięśni. Dziecko może mieć również powiększone węzły chłonne na szyi.
- Wysypka. Pojawia się razem z gorączką lub dzień później - to najbardziej charakterystyczny z objawów szkarlatyny.
- Malinowy język. Na początku jest obłożony białym nalotem, potem przybiera intensywnie czerwoną barwę i widać na nim powiększone brodawki smakowe.
Wysypka przy szkarlatynie
Drobne (wielkości główki od szpilki), zlewające się czerwone plamki pojawiają się na piersiach, plecach, szyi i pośladkach, a także w ciepłych miejscach, to znaczy w zgięciach łokci, pod pachami, pod kolanami i w pachwinach, gdzie powstają wyraźne, czerwone linie.
Szkarlatyna u dzieci: leczenie
Z chorym na płonicę dzieckiem koniecznie idź do lekarza. Po pierwsze, szkarlatyna bywa mylona z anginą, różyczką i innymi chorobami, więc nie można diagnozować chorego na własną rękę, zwłaszcza że objawy nie zawsze są typowe. Po drugie, choremu dziecku trzeba podać antybiotyk (najczęściej penicylinę, jednak w razie uczulenia stosuje się również inne rodzaje antybiotyków), który przyjmuje się przez 10–14 dni. Należy bezwzględnie przestrzegać dawek oraz pór podawania antybiotyku – tylko to gwarantuje, że lek będzie działał jak należy. Ważne jest także to, by przeprowadzić kurację antybiotykiem do samego końca – gdy się ją przerwie przedwcześnie, bakterie mogą rozszaleć się na całego.Dodatkowe zalecenia przy płonicy u dzieci
Jeśli twoje dziecko choruje na szkarlatynę, przestrzegaj tych zaleceń:- Odizoluj dziecko od innych dzieci. Dzięki temu choroba nie będzie się rozprzestrzeniać
- Obniżaj gorączkę, podając dziecku paracetamol lub ibuprofen.
- Dbaj o to, by dziecko dużo piło, nie zmuszaj do jedzenia.
- Regularnie wietrz mieszkanie. Często zmieniaj pościel – dzięki temu zmniejszysz ilość bakterii w otoczeniu chorego.
- Pamiętaj o rekonwalescencji. Dziecko, które przeszło szkarlatynę, jest osłabione i musi mieć czas na powrót do pełnej formy. Powinno zostać w domu jeszcze przez 7–10 dni po ustąpieniu objawów płonicy.
Szkarlatyna u dzieci: powikłania
Płonica może prowadzić do poważnych powikłań, m.in.:- kłębuszkowego zapalenia nerek,
- zapalenia mięśnia sercowego,
- zapalenia stawów,
- zapalenia węzłów chłonnych,
- zapalenia ucha środkowego.
Czy istnieje szczepionka na szkarlatynę?
Płonicę wywołuje kilka różnych szczepów paciorkowca dlatego można na nią chorować więcej niż raz. Niestety, nie ma szczepionki przeciw szkarlatynie.Konsultacja: dr Małgorzata Czyżewska, konsultant wojewódzki ds. neonatologii Akademii Medycznej we Wrocławiu.
Zobacz też: