Poród lotosowy to alternatywne podejście do narodzin dziecka. I choć nazwa wskazuje, że chodzi o poród, w rzeczywistości istotne jest to, co dzieje się tuż po nim. W porodzie lotosowym ważne jest, by nie odcinać pępowiny, tylko poczekać, aż sama się oddzieli. Metoda ta budzi kontrowersje w środowisku lekarskim i nie jest powszechnie akceptowana, ponieważ zgodnie z obecnym standardem nauki oraz opieki medycznej pozostawienie łożyska może być przyczyną poważnych infekcji.
Poród lotosowy:
Poród lotosowy to rodzaj porodu, po którym nie przecina się pępowiny. Dziecko jest połączone z łożyskiem aż do momentu, kiedy pępowina odpadnie naturalnie. Zazwyczaj trwa to kilka dni, a łożysko umieszczone jest do tego czasu w specjalnie uszytym na tę okazję woreczku.
Zgodnie z obowiązującymi standardami opieki okołoporodowej w Polsce w placówkach medycznych nie praktykuje się porodów lotosowych.
Lekarze zwracają uwagę na fakt, że nieodcięta pępowina połączona z łożyskiem przez kilka dni po porodzie stanowi otwartą ranę, która może prowadzić do zakażenia organizmu dziecka, czyli do sepsy, a w konsekwencji do śmierci. Co istotne, transfer krwi z łożyska ustaje w ciągu kilku minut, więc nie ma medycznych przesłanek, by czekać na to kilka dni tak jak w przypadku porodu lotosowego. Ponadto duża ilość tromboplastyn, czyli białka odpowiedzialnego na krzepnięcie krwi w łożysku może przyczynić się do zatrzymania układu krążenia, zakrzepicy, a w konsekwencji do śmierci maluszka. „Naturalność” porodu lotosowego również jest kwestionowana przez środowiska medyczne, ponieważ u większości ssaków od razu po porodzie przegryza się pępowinę.
O tym, że poród lotosowy może być zagrożeniem dla dziecka, świadczy przypadek z Australii. W 2020 roku przyszło tam długo wyczekiwane niemowlę. Rodzice, po 13 latach starań, zdecydowali się na poród lotosowy. Niestety po 2 dniach od narodzin dziecko zmarło z powodu sepsy. Koroner stwierdził, że źródłem zakażenia był kikut pępowinowy, a czynnikami ryzyka powstania zakażenia był poród lotosowy i bakterie przenoszone z pochwy matki na dziecko podczas porodu. W tym przypadku ryzyko związane z takim porodem okazało się większe niż potencjalne i nieudowodnione korzyści z niego płynące.
Zwolennicy porodów lotosowych twierdzą, że taka forma narodzin jest lepsza dla dziecka. Przyjście na świat w wyniku porodu lotosowego i pozostawienie noworodka z nieodciętą pępowiną określane jest mianem „łagodnych narodzin”. Popularyzatorzy tej metody uważają, że lotosowe dzieci są spokojniejsze i bardziej wyciszone.
Zgodnie z ideą porodów lotosowych to dziecko ma samo zdecydować, kiedy będzie gotowe odłączyć się od łożyska. Ma to wzmacniać jego siłę woli, poczucie mocy sprawczej i uzupełnić pole energetyczne. Nie jest to jednak poparte żadnymi faktami naukowymi.
Włoscy naukowcy przeanalizowali potencjalne wady i zalety porodu lotosowego. Opublikowali je w pracy naukowej w marcu 2019 roku [1]. Konkluzja z tych badań brzmi: poród lotosowy jest niewskazany zarówno z naukowego, jak i racjonalnego punktu widzenia. Naukowcy zaznaczają, że zakłócenie odpływu krwi z łożyska do noworodka może skutkować anemią u dziecka. Podkreślają także, że stosowanie zasad porodu lotosowego może zwiększać ryzyko powstawania zakrzepów. W literaturze naukowej opisano też przypadki zapalenia wątroby nieznanego pochodzenia u dzieci urodzonych tą metodą.
Niezależnie od wskazanych wyżej zagrożeń, szpital nie może odmówić wydania łożyska matce, jeśli wyraźnie tego zażąda, chyba że spowodowałoby to zagrożenie dla higieny środowiska szpitalnego i dla zdrowia publicznego.
W 2018 roku opublikowano badanie z serii porodów lotosowych [2]. Powstało na podstawie ankiety, którą wypełniło 6 kobiet, które nie życzyły sobie odcinania pępowiny zaraz po narodzinach dziecka. U żadnego dziecka narodzonego w ten sposób nie rozwinęło się zakażenie. Wszystkie matki biorące udział w badaniu deklarowały, że przy kolejnym porodzie także chciałyby zastosować metodę porodu lotosowego. Warto zaznaczyć, że większość z nich generalnie była sceptycznie nastawiona do procedur medycznych i aż 5 odmówiło podania dziecku zalecanych szczepień.
Bez względu na to, czy jest się zwolennikiem, czy przeciwnikiem porodu lotosowego, trzeba wiedzieć, że nie warto zbyt szybko przecinać pępowiny po porodzie. Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), jak i obowiązującymi w Polsce standardami postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem zaleca się, aby poczekać do momentu, gdy w pępowinie ustanie krążenie krwi (pępowina przestanie tętnić), a przewód pępowinowy stanie się płaski (ustanie pulsowania w pępowinie, często opiera się na subiektywnych odczuciach personelu szpitala). Badania dowodzą, że opóźnienie nawet tylko o 2-3 minuty przecięcia pępowiny lub zaczekanie do czasu, aż sama przestanie pulsować, pomaga w przepływie krwi z łożyska do dziecka.
Dlaczego to jest ważne? Dopóki pępowina pulsuje, dostarcza tlen i odżywia dziecko. Krew przepływająca przez pępowinę zwiększa:
Prekursorką współczesnych porodów lotosowych jest pielęgniarka Claire Lotus Day, która była też nauczycielką i jasnowidzką. Twierdziła ona, że kiedyś w aurze noworodka, który urodził się w złym stanie, zobaczyła kształt pępowiny i doszła do wniosku, że być może wcale nie musiała być ona odcięta. Dlatego też, gdy przyszło jej samej urodzić synka, nie wyraziła zgody na odcięcie pępowiny maluszka. Uważała bowiem, że aura dziecka nasyca się dzięki sile życiowej, jaką ma łożysko pozostające na drugim końcu pępowiny. Kilka lat później, czyli w latach 80. ubiegłego wieku, wieści o porodach lotosowych dotarły do Australijki, Shivam Rachany, która później napisała książkę pt. „Poród lotosowy. Narodziny w nowym świetle”.
Jednak porody lotosowe należą w Europie i USA do rzadkości, podobnie sytuacja wygląda w Polsce. Jeśli do nich dochodzi, najczęściej są to porody w domu. Szacuje się, że w Polsce odbywa się kilkanaście takich porodów rocznie, jednak nikt nie prowadzi związanych z nimi statystyk.
Jeden z pierwszych opisanych porodów lotosowych w Polsce odbył się w Olsztynie w 2019 roku. Pępowina niemowlęcia odpadła samoistnie po 3 dniach. Rodzice uzasadniali swoją decyzję o porodzie lotosowym potrzebami duchowymi. Choć szpital uszanował ich wolę, poprosił o podpisanie przez rodziców oświadczenia, że przyjmują do wiadomości, że szpital zrzeka się odpowiedzialności za konsekwencje takiego porodu.
Poród lotosowy może mieć miejsce zarówno w domu, jak i w prywatnej placówce medycznej (rzadziej państwowej). Przed porodem należy jednak dokładnie przedstawić personelowi szpitala lub położnej, która będzie towarzyszyła przyszłej mamie w domu, swoją wizję porodu i oczekiwania związane z porodem lotosowym. Możliwe jest także, że niektóre szpitale będą wymagały podpisania przez rodziców oświadczenia, że szpital zrzeka się odpowiedzialności za konsekwencje porodu lotosowego.
Poród lotosowy jest normalnym porodem, a od zwykłego różni go tylko nieprzecinanie pępowiny, co w pewnych aspektach wiąże się z nieco inną opieką nad dzieckiem. W związku z brakiem badań nad porodem lotosowym nie ma żadnych oficjalnych zaleceń dotyczących pielęgnacji i postępowania z łożyskiem.
Jak wygląda opieka nad dzieckiem po porodzie lotosowym:
Poród lotosowy popularny jest na Bali. Opowiada o nim Celina Szwinta w reportażu „Polska położna odbiera porody w zakątkach świata”: „Kobieta rodzi dziecko, potem łożysko, które umieszcza się w misce obok leżącej mamy. I mama karmi dziecko, oporządza je, czasem przemieszczając się z dzieckiem przy piersi i miską w ręku. Tam, oprócz tradycji, uzasadnia się to powodem fizjologicznym. W łożysku bowiem znajduje się 33 proc. krwi dziecka – tej najlepszej zawierającej komórki macierzyste. Pępowiny nie odcina się po to, by dziecko całą krew otrzymało z powrotem".
Bibliografia:
1. Shivam Rachany „Narodziny w nowym świetle. Lotosowy poród”, Wydawnictwo Ravi, 2003.
2. Alessandro Bonsignore, Francesca Buffelli, Rosagemma Ciliberti, Francesco Ventura, Andrea Molinelli, Ezio Fulcheri, „Medico-legal considerations on “Lotus Birth” in the Italian legislative framework’’. Italian Journal of Pediatrocs, 2019. Dostępny w internecie pod adresem: https://ijponline.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13052-019-0632-z [data dostępu: 22.02.2021]
3. Kimberly K Monroe , Alexandra Rubin , Kerry P Mychaliska, Maria Skoczylas, Heather L Burrows, „Lotus Birth: A Case Series Report on Umbilical Nonseverance’’. Clinical pediatrics 2019, Clinical Pediatrics 2018. Dostępny w internecie pod adresem: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30338695/ [data dostępu: 22.02.2021]
Sprawdź także:
Łożysko ( placenta ) jest narządem, który wykształca się w czasie ciąży u wszystkich ssaków łożyskowych, czyli niemal u wszystkich współczesnych nam ssaków poza torbaczami i stekowcami. Łożysko wytwarza się także u naczelnych, a więc i u ludzi. Powstanie łożyska uniezależnia płód od świata zewnętrznego i zapewnia kontakt między dwoma organizmami – matki i dziecka. Istnieje kilka typów łożyska. To, które tworzy się u ludzi jest łożyskiem doczesnowym, inaczej zwanym inwazyjnym lub prawdziwym oraz łożyskiem krwio-kosmówkowym. Jemu poświęcamy ten materiał. Spis treści: Czym jest łożysko? Kiedy się rozwija? Funkcje łożyska Jak dbać o łożysko w ciąży? Problemy z łożyskiem Łożysko w trakcie porodu Czym jest łożysko Łożysko jest tzw. narządem przejściowym – jest niezbędne tylko w czasie życia płodowego – w momencie urodzenia się dziecka przestaje być potrzebne. Ludzkie łożysko ma z grubsza kolisty kształt i waży 400-600 g. Nie jest ani unerwione, ani zaopatrzone w naczynia chłonne. W budowie łożyska wyróżnia się: powierzchnię matczyną łożyska – przez całą ciążę zespolona jest ze ścianą macicy powierzchnię płodową łożyska – stykającą się w wodami płodowymi; tu przyczepia się pępowina płytę podstawną zrazy i przegrody łożyska płytę kosmkową kosmki końcowe. Łożysko – kiedy się rozwija i jak powstaje? Proces tworzenia się łożyska rozpoczyna się już w momencie zagnieżdżania się zarodka w macicy i trwa aż do 18-20 tygodnia ciąży. Łożysko rośnie wraz z płodem aż do 36 tygodnia ciąży. Matczyna część łożyska zaczyna się tworzyć 7-12 dni po zapłodnieniu i rozwija się z błony śluzowej macicy, tzw. doczesnej. Część płodowa łożyska zaczyna powstawać 17-22 dni po zapłodnieniu. Tworzy się z zewnętrznej warstwy...
Łożysko na przedniej ścianie macicy to nie powód do niepokoju. Takie położenie łożyska w czasie ciąży nie jest groźne, choć może mieć wpływ na odczuwanie ruchów dziecka. Wyjaśniamy, czy łożysko na przedniej ścianie komplikuje poród i czy jest wskazaniem do cesarskiego cięcia. Co oznacza łożysko na przedniej ścianie macicy? Łożysko na przedniej ścianie macicy (inaczej: anterior placenta ) oznacza miejsce, w którym znajduje się ten narząd płodowy. Łożysko może znajdować się na przedniej bądź na tylnej ścianie macicy – oba położenia są prawidłowe, niegroźne dla kobiety ani dla płodu. Warunek: łożysko powinno być umiejscowione w górnej części macicy (obojętne, czy na przedniej, czy na tylnej ścianie), a nie w dolnej jej części – wtedy jest to tzw. łożysko przodujące. To mit, że położenie łożyska na przedniej ścianie ma wpływ na wielkość brzucha . Nie powoduje też żadnych dolegliwości w przeciwieństwie do łożyska przodującego, które zwykle wywołuje nasilające się krwawienia. Łożysko przodujące polega na nieprawidłowym umiejscowieniu łożyska w macicy – w dolnym jej odcinku. To powikłanie ciążowe. Lekarze wyróżniają m.in. łożysko nisko usadowione, łożysko brzeżnie przodujące (styka się ono z szyjką macicy) i łożysko centralnie przodujące (całkowicie zakrywa ujście szyjki macicy). Łożysko (placenta) na przedniej ścianie macicy, fot. Adobe Stock/Анастасия Красавина Łożysko na przedniej ścianie a ruchy dziecka Lokalizacja łożyska ma duży wpływ na sposób, w jaki kobieta czuje ruchy dziecka. Zazwyczaj ruchy przypominają bulgotanie, muśnięcia, a nawet mocne kopniaki. Z tygodnia na tydzień ruchy dziecka powinny być coraz wyraźniejsze. Niestety, łożysko położone na przedniej ścianie macicy może sprawiać, że mama będzie później i słabiej je odczuwać. To...
Prawidłowe odklejenie łożyska od macicy następuje kilka minut po narodzinach dziecka. O przedwczesnym odklejeniu łożyska mówimy, gdy oddziela się ono od macicy wcześniej, jeszcze w trakcie trwania ciąży. U przyszłej mamy pojawia się wówczas krwawienie. Jakie są przyczyny tej poważnej ciążowej dolegliwości i czym może ona skutkować? Spis treści Odklejenie łożyska: przyczyny Oddzielenie łożyska: objawy Odklejenie się łożyska: rozpoznanie i leczenie Przedwczesne odklejenie łożyska: zagrożenia Odklejenie łożyska: przyczyny Przedwczesne oddzielenie łożyska od macicy może nastąpić na skutek: upadku lub urazu brzucha, zaburzeń endometrium, zaburzeń krążenia maciczno-łożyskowego, obecności mięśniaków macicy , dojrzałego wieku ciężarnej, ciąży mnogiej, zbyt krótkiej pępowiny, niedoboru kwasu foliowego , nadciśnienia tętniczego ciężarnej (oraz stanu przedrzucawkowego ), stosowania używek, takich jak alkohol, papierosy, narkotyki, wad w budowie macicy, gwałtownego wypłynięcia wód płodowych tuż przed porodem. Oddzielenie łożyska: objawy Sygnałem świadczącym o tym, że mogło dojść do odklejenia się łożyska w ciąży, może być krwawienie z dróg rodnych , które pojawia się w ostatnich tygodniach ciąży (choć zdarza się, że odklejenie następuje wcześniej, nawet w drugim trymestrze ciąży). Krwawieniu z pochwy mogą towarzyszyć: ból podbrzusza, rytmiczne skurcze, bolesność brzucha przy uciskaniu, uczucie twardego brzucha w ciąży , zanik lub wzmożenie ruchów dziecka, nudności, wymioty. Nie zawsze jednak krwawienie musi wystąpić przy oddzieleniu się łożyska. Brak krwawienia przy całkowitym odklejeniu się łożyska od macicy występuje, gdy pojawiają się dodatkowo zaburzenia układu krzepnięcia....
