W języku polskim jest bardzo dużo wykrzykników. Choć wydawać by się mogło, że to część mowy zupełnie nie pasująca do wielu pozostałych pozostałych – wykrzykniki mogą okazać się niezastąpione podobnie jak: rzeczowniki, czasowniki, przymiotniki, liczebniki, przysłówki, przyimki, zaimki i partykuły.
Spis treści:
Wykrzyknik to nieodmienna część mowy, która nie odmienia się ani przez przypadki, ani przez liczby, ani przez rodzaje. Z reguły wykrzykniki nie występują samodzielnie, tylko a w połączeniu z innymi częściami mowy.
Przykłady wykrzykników w zdaniach:
Ach, zapomniałabym o urodzinach Marty!
Och, tak mi przykro, z powodu cioci…
Brrr, w taki ziąb aż nie chce się wychodzić z domu.
Ha, już wiem jak rozwiązać to zadanie!
Hejże, wracaj natychmiast i posprzątaj po sobie.
Hej, spotkamy się dziś w szkole?
Sio mi stąd, dopiero posprzątałem!
Dzięki wykrzyknikom możemy wyrażać różne uczucia, a także podkreślać różnego rodzaju emocje. Począwszy od zachwytu i radości, poprzez wstręt czy strach aż po niezadowolenie czy złość. Tak, wulgaryzmy – z punktu widzenia gramatyki – to również wykrzykniki.
Tak naprawdę wyrażenie określonej emocji możliwe jest dopiero w określonym kontekście, by w pełni zrozumieć jakie uczucie towarzyszy wypowiedzi warto wziąć pod uwagę nie tylko sam wykrzyknik ale i ton głosu oraz sytuację. Na przykład: „Sio mi stąd, dopiero posprzątałem!” może oznaczać zarówno rozbawienie z powodu pojawienia się w świeżo wysprzątanym pokoju ukochanego psa, jak i złość wywołaną wejściem ubłoconego pupila do pomieszczenia, gdzie wszystko do niedawna jeszcze lśniło…
Inny przykład to użycie takich wykrzykników jak np. och, ach, ojej – w określonych sytuacjach mogą wyrażać zarówno zachwyt jak i smutek, przerażenie oraz jeszcze inne emocje.
W tym miejscu warto poznać inny niż podany wyżej podział wykrzykników. Można je bowiem sklasyfikować również ze względu na funkcję:
Wykrzykników jest w języku polskim bardzo dużo, dlatego językoznawcy dzielą je na grupy. Najbardziej popularną klasyfikacją jest podział na wykrzykniki:
Nie musisz znać na pamięć rodzajów wykrzykników, by rozumieć doskonale co to za część mowy. Podajemy podział wykrzykników wyłącznie po to, by wymienić jak najwięcej różnych przykładów tej części mowy.
Teraz już wiesz, co to jest wykrzyknik oraz jakie funkcje pełni w języku polskim. By utrwalić wiadomości na temat wykrzykników, można zrobić kilka łatwych ćwiczeń.
(zachwyt – np. ach, ojej, och; zdenerwowanie – np. ej, psiakrew, cholera, …; przerażenie: ach, oj; obrzydzenie – fe, fuj, ble; smutek: och, oj, oh).
Zobacz także:
Aby precyzyjnie wyjaśnić, czym jest równoważnik zdania, musimy najpierw przypomnieć, czym jest zdanie. Według definicji podanej w „Słowniku języka polskiego” zdanie to: „zespół wyrazów powiązanych zależnościami gramatycznymi zawierający orzeczenie”. Orzeczenie z kolei to nic innego jak osobowa forma czasownika, czyli np. wyrazy: piszę, czarujesz, patrzymy (ponieważ: pisano, pisać czarowano, czarować, patrzono, patrzeć – to bezosobowe formy tych przykładowych czasowników). Oto przykłady zdań (podkreślone wyrazy to orzeczenia): Oto szarlotka, którą mama upiekła z najlepszych jabłek. Krzyś poszedł na spacer. Pieski wesoło biegały po ogrodzie. Wiedząc już, co to jest zdanie, z pewnością łatwiej ci będzie zrozumieć definicję równoważnika zdania. Spis treści: Równoważnik zdania – definicja, przykłady Co ma imiesłów do równoważnika zdania Jak przekształcić równoważnik zdania na zdanie – przykłady Równoważnik zdania: definicja, przykłady Definicja równoważnika zdania brzmi tak: Równoważnik zdania to zespół wyrazów powiązanych zależnościami gramatycznymi, nie zawierający orzeczenia. Przykłady równoważników zdań: Zakaz wyprowadzania psów bez smyczy! Ten pałac to kompletna ruina. Cześć, wszystko w porządku? Uwaga, cofnąć się! Mamo, to ja Aby jeszcze lepiej zrozumieć, czym jest równoważnik zdania, warto spojrzeć na kilka kolejnych przykładów : Oto szarlotka mamy z najlepszych jabłek. Krzyś na spacerze. Wesoła bieganina piesków w ogrodzie. Jak widać, informacje zawarte w tych równoważnikach zdań nie różnią się specjalnie od podanych wyżej zdań. A jednak nie są takie same, ponieważ nie mają orzeczenia. Tak, to wszystko, co wyznacza różnicę pomiędzy zdaniem a równoważnikiem...
Zastanawiasz się, po co w ogóle ktoś wymyślił środki stylistyczne zwane epitetami? Gdyby nagle z dzieł literackich poznikały wszystkie epitety – wiele utworów czytałoby się o wiele trudniej. Jeśli nie wierzysz – wyobraź sobie, że z baśni Andersena „Brzydkie kaczątko” znikają wszystkie przymiotniki, rzeczowniki i imiesłowy, które dotąd wiele mówiły o bohaterze, innych postaciach, elementach krajobrazu, zjawiskach i rzeczach. Albo wyobraź sobie, że czytając książkę, już nigdy nie spotkasz epitetu, który określa kolor – nic nie będzie ani czerwone, ani zielone, ani błękitne. Teraz już wiesz, że epitety są po prostu brdzo potrzebne. Sprawdź, co musisz o nich wiedzieć. Spis treści: Czym jest epitet? Jak rozpoznać epitet? Rodzaje epitetów z przykładami Jaką rolę pełnią epitety? Czym jest epitet? Wyjaśnienie słowa epitet należy zacząć od tego, że po grecku epitethon oznacza przydawkę – dokładnie tak, jak część zdania określająca rzeczownik. Najprościej mówiąc, epitet to wyraz określający rzeczownik. Zgodnie z definicją podaną w „Poetyce stosowanej” B. Chrząstowskiej i S. Wysłouch epitet może tylko modyfikować znaczenie rzeczownika np. „gorzka sława” lub je zmieniać np. „suchy ocean”. Epitetem może być przymiotnik, imiesłów lub rzeczownik. Epitet może być mniej lub bardziej wyszukany i opisywać rzecz, osobę lub zjawisko na rozmaite sposoby. Przykłady epitetów to: krąg promienisty, okienne szpary, pyszne rogaliki, słoneczny dzień, łzy rzęsiste, czyste złoto, brylantowe gody, brylantowa rosa, brylant pierwszej wody, czarodziejska różdżka, czapka niewidka, statek widmo, pierzchające myśli, krzyczące kolory, rozkołatane...
Rządzący zapowiadali, że nauka online jest ostatecznością, której starają się uniknąć, ale coraz silniejsze są obawy, że niebawem całe szkoły znów mogą przejść na nauczanie zdalne. Pytanie brzmi: czy szkoły w najbliższym czasie ponownie zostaną zamknięte? Rząd poinformował o planowanych zmianach . Czy zamkną szkoły? Jaki plan na najbliższe dni? 25 stycznia Przemysław Czarnek poinformował na konferencji prasowej, że od czwartku, czyli od 27 stycznia, przedszkola, zerówki i klasy 1-4 mają nauczanie stacjonarne, a uczniowie wyższych klas przechodzą na naukę zdalną do końca ferii zimowych. Nauka zdalna została więc wprowadzona dla klas 5-8 szkół podstawowych oraz dla szkół ponadpodstawowych do 27 lutego. Możliwe jednak, że ten okres nauki zdalnej zostanie skrócony. 1 lutego minister edukacji zapowiedział, że w sprzyjającej sytuacji niektórzy uczniowie będą mogli wrócić do nauki stacjonarnej wcześniej, czyli przed 28 lutego. Chodzi o dzieci z tych kilku województw, w których ferie rozpoczęły się najwcześniej. „Teraz, z uwagi na tę liczbę zakażeń, która jest coraz większa i ona będzie jeszcze większa w tym tygodniu, wykorzystując również przerwę feryjną, wprowadziliśmy naukę zdalną do 27 lutego. Dla większości województw oznacza to nieco ponad dwa tygodnie nauki zdalnej, bo dwa tygodnie to są ferie zimowe. (...) jeśli sytuacja by na to pozwalała, będziemy dążyć do tego, żeby skrócić ten okres nauki zdalnej, przynajmniej w tych pięciu województwach, które rozpoczęły ferie wcześniej i już te ferie się skończyły” – powiedział Przemysław Czarnek w Polskim Radiu 24. . @CzarnekP w #PR24 : strategia opiera się na nauce stacjonarnej. Z uwagi na liczbę zakażeń wprowadziliśmy naukę zdalną do 27 lutego. Będziemy dążyć do tego, żeby skrócić ten okres, analizujemy sytuację. Najpóźniej 28 lutego...
